Bellach gall trigolion ac ymwelwyr ddweud eu dweud ar ba arddangosfeydd y maent am eu gweld yn Amgueddfa’r Neuadd Sirol.
Mae Treftadaeth MonLife yn y broses o symud Amgueddfa Trefynwy i’r Neuadd Sirol ac yn chwilio am ba gasgliadau yr hoffai trigolion ac ymwelwyr eu gweld yn cael eu harddangos.
O’r 1af Awst 2024, bydd arolwg ar-lein ar gael i gasglu adborth ar themâu a gweithgareddau a fyddai’n denu ymwelwyr i’r amgueddfa. P’un ai ydych wedi ymweld o’r blaen neu heb ymweld erioed, rydym am greu amgueddfa sy’n llawn hanes a gweithgareddau i bawb.
Bydd y Neuadd Sirol yn amgueddfa fodern a deniadol yn seiliedig ar sgyrsiau cymunedol i sicrhau ei bod yn berthnasol ac yn gynrychioliadol i’n holl ymwelwyr. Bydd yn dod â straeon lleol yn fyw, yn ogystal â digwyddiadau a gweithgareddau y mae pawb eisiau eu gweld a chymryd rhan ynddynt.
Mae’r prosiect ailddatblygu wedi’i ariannu gan Gyngor Sir Fynwy a Chronfa Dreftadaeth y Loteri Genedlaethol.
Yn dilyn yr adborth, bydd ein tîm prosiect yn gweithio gyda phenseiri a thimau dylunio amgueddfeydd i ddatblygu cynlluniau i greu amgueddfa newydd yn y Neuadd Sirol.
Dywedodd y Cynghorydd Angela Sandles, Aelod Cabinet dros Gydraddoldeb ac Ymgysylltu Cyngor Sir Fynwy: “Rydym yn gweithio i greu gofod modern i ymwelwyr ddysgu mwy am hanes lleol helaeth Trefynwy a’r ardaloedd cyfagos. Mae’r amgueddfa hon i bawb, a’r arolwg yn gadael i chi ddweud wrthym beth yr ydych am ei weld.
Adeiladwyd y Neuadd Sirol ym 1724, ac mae’n adeilad rhestredig Gradd 1, a chyn hynny roedd yn lleoliad y Brawdlysoedd a’r Sesiynau Chwarter ar gyfer Sir Fynwy. Mae’n fwyaf enwog am brawf 1839/40 yr arweinydd Siartaidd John Frost ac eraill am uchel frad yn ystod Gwrthryfel Casnewydd. Beth am ymweld heddiw i weld yr ystafelloedd llys a’r celloedd sydd wedi bod yn hollbwysig i hanes Trefynwy?
Mae Amgueddfa’r Neuadd Sirol yn Nhrefynwy ar agor rhwng 11.00am a 4:00pm ar ddydd Llun, dydd Mawrth, dydd Iau, dydd Gwener a dydd Sadwrn (gall oriau agor amrywio adeg gwyliau). Mae mynediad AM DDIM.
Cynhaliodd Gwasanaeth Ieuenctid MonLife ei gynhadledd ieuenctid flynyddol yn Neuadd y Sir, Brynbuga, ar ddydd Mercher, 10fed Gorffennaf.
Daeth y gynhadledd â 40 o fyfyrwyr o ysgolion uwchradd ledled Sir Fynwy ynghyd, gan gynnwys Ysgol 3-19 y Brenin Harri VIII, Ysgol Gyfun Trefynwy ac Ysgol Gyfun Cas-gwent. Roedd y gweithgareddau a’r trafodaethau yn seiliedig ar ganlyniadau y bleidlais ‘Gwneud Eich Marc’ eleni.
Roedd pleidlais ‘Gwneud Eich Marc’ yn caniatáu i bobl ifanc ar draws Sir Fynwy roi adborth ar faterion y teimlent oedd wedi effeithio ar eu bywydau. Rhoddwyd deg pwnc i bobl ifanc a benderfynwyd gan adborth gan bobl ifanc ledled Sir Fynwy.
Eleni, cymerodd 2,112 o bobl ifanc 11-18 oed ran yn y bleidlais, gan roi cipolwg gwerthfawr ar eu prif flaenoriaethau. Dangosodd y canlyniadau mai’r tair blaenoriaeth uchaf yw costau byw (29%), iechyd meddwl (15%), a thrafnidiaeth (13%).
Yn ystod y gynhadledd, cafodd y cyfranogwyr y cyfle i drafod y blaenoriaethau hyn gyda gweithwyr proffesiynol o Mind Our Futures Gwent, gwasanaethau iechyd meddwl, tîm Teithio Llesol Cyngor Sir Fynwy, ac arweinydd Cyngor Sir Fynwy ar gyfer trechu tlodi. Drwy gydol y dydd, buont yn trafod ag arbenigwyr ym mhob maes ac yn rhannu adborth ar sut y gallai’r Gwasanaeth Ieuenctid a’r Cyngor gefnogi gwelliannau yn y meysydd hyn ar gyfer pobl ifanc yn Sir Fynwy.
Yn bresennol yn y gynhadledd, dywedodd Aelod Cabinet Addysg Cyngor Sir Fynwy, y Cynghorydd Martyn Groucutt: “Roedd gweld y bobl ifanc yn ymgysylltu â swyddogion o bob rhan o’r Cyngor a phartneriaid wedi rhoi dealltwriaeth wych i’n swyddogion ar y tri phrif bwnc o’r bleidlais ‘Gwneud Eich Marc’. Roedd cymryd parc yn fy ngalluogi i gael gwell dealltwriaeth o’r materion hyn. Diolch i’r cyfranogwyr am eu hymgysylltiad. Roedd yn ddiwrnod ffantastig.
Edrychaf ymlaen at weld y gwaith parhaus y bydd ein swyddogion Gwasanaeth Ieuenctid yn ei wneud gyda’r bobl ifanc sy’n mynychu’r gynhadledd ac ar draws y sir.”
Aelod Cabinet dros Gydraddoldeb ac Ymgysylltu, Cyng. Angela Sandles, Aelod Cabinet Addysg, Cyng Martyn Groucutt, Cllr Martyn Groucutt and Cadeirdydd y Cyngor, Cyng Su McConnell yn y cynhadledd.
Mae arddangosfa ‘Beth Sy’n Gwneud Mynwy, Trefynwy’ bellach yng Nghanolfan Hamdden Trefynwy. Fel rhan o daith yr arddangosfeydd o amgylch Trefynwy, gall trigolion ac ymwelwyr nawr weld y casgliad yn y Ganolfan Hamdden dros wyliau haf yr ysgol.
Bydd yr arddangosfa yn teithio o amgylch lleoliadau cymunedol gwahanol yn Nhrefynwy tan fis Mawrth 2025.
Gellir gweld arddangosfa bartner hefyd yn Neuadd y Sir, Trefynwy tan 31 Mawrth, 2025.
Mae’r arddangosfa’n rhan o brosiect ‘Casgliadau Deinamig: Agor y Blwch’ Gwasanaethau Amgueddfa, a ariennir gan Gronfa Dreftadaeth y Loteri Genedlaethol. Gwahoddwyd trigolion o gymunedau lleol gwahanol i ‘agor y blwch’ i gasgliad amgueddfa Neuadd y Sir. Roeddynt wedi dewis gwrthrychau yr oeddynt yn meddwl sy’n dweud stori Trefynwy iddyn nhw a rhoi eu straeon personol sy’n cael eu harddangos yn arddangosfa ‘Be’ sy’n gwneud Trefynwy fel y dref yw hi’. Mae’r arddangosfa’n cynnwys llawer o wrthrychau, ffotograffau a phaentiadau nad ydynt erioed wedi’u harddangos o’r blaen, gan ein cysylltu â’n hanes a’n diwylliant lleol cyfoethog.
Church Street embroidery, 2006 – will form part of the display
Ochr yn ochr â’r arddangosfeydd yn y Ganolfan Hamdden a Neuadd y Sir yr haf hwn, bydd swyddogion Amgueddfa MonLife hefyd yn cynnal gweithgareddau crefft teulu am ddim. Mae’r gweithgareddau ar gael i bob oed, ac felly gwnewch hwn yn haf o ddarganfod a galwch draw i gymryd rhan. Darganfyddwch fwy yma: https://www.monlife.co.uk/cy/events/
Dywedodd y Cynghorydd Angela Sandles, Aelod Cabinet dros Gydraddoldeb ac Ymgysylltu Cyngor Sir Fynwy: “Diolch i Gronfa Dreftadaeth y Loteri Genedlaethol, rhoddwyr i’r amgueddfeydd, a’n gwirfoddolwyr am wneud y prosiect a’r arddangosfa hon yn bosibl. Mae arddangos hanes helaeth ein trefi yn yn hanfodol bwysig. Mae gwaith ein tîm, ynghyd â gwirfoddolwyr, yn dyst gwirioneddol i’w hymrwymiad i gadw hanes lleol yn fyw.
Mae arddangosfa Neuadd y Sir ar agor bob dydd rhwng 11am a 4pm ac eithrio dydd Mercher a dydd Sul (mae ar agor ar ddydd Sul yn ystod gwyliau haf yr ysgol). Gellir gweld yr arddangosfa deithiol unrhyw bryd yn ystod oriau agored yn Llyfrgell Trefynwy a Hwb, ac ar ôl hynny yng Nghanolfan Hamdden Trefynwy. Mae mynediad am ddim.
Mae Cyngor Sir Fynwy yn falch iawn o gyhoeddi bod ein hatyniadau a mannau agored yn parhau i ennill cydnabyddiaeth, gyda Gwobr y Faner Werdd.
Parc Cefn Gwlad Rogiet yw’r ychwanegiad diweddaraf at ein rhestr nodedig o enillwyr.
Cynhaliwyd cyflwyniad Gwobr y Faner Werdd ar ddydd Mawrth 16eg Gorffennaf, gydag Owen Derbyshire, Prif Weithredwr Cadwch Gymru’n Daclus, yn cyflwyno’r wobr.
Roedd y Cynghorydd Pete Strong yn falch o dderbyn y wobr fel Is-Gadeirydd Cyngor Sir Fynwy.
Mae’r wobr hon yn cydnabod lleoliadau sy’n cynnig cyfleusterau rhagorol ac ymrwymiad parhaus i wasanaeth o safon uchel.
Mewn mannau eraill yn Sir Fynwy, roedd Gwobrau’r Faner Werdd ar gyfer
· Hen Orsaf Tyndyrn – sydd wedi derbyn gwobr ers 2009
· Castell a Pharc Gwledig Cil-y-coed, a anrhydeddwyd ers 2013
· Dolydd y Castell yn y Fenni, ers 2014
Yn ogystal, mae gerddi a mannau gwyrdd ar draws y Sir hefyd wedi cael eu cydnabod gyda Chamlas Sir Fynwy ac Aberhonddu yn ennill Gwobr y Faner Werdd am y bedwaredd flwyddyn yn olynol a ‘Busy Bees Garden’ yn Nhrefynwy hefyd yn mwynhau llwyddiant am y tro cyntaf yn ennill y Faner Werdd.
Mewn mannau eraill yn Sir Fynwy, roedd Gwobrau Cymunedol y Faner Werdd ar gyfer:
· Parc Bailey, Y Fenni
· Dolydd Caerwent
· Gardd Gymunedol Cil-y-coed
· Coetir Crug
· Dôl Crug
· Rhandiroedd Crucornau
· Gardd Gymunedol Goetre
· Brynbuga Bwytadwy Rhyfeddol
· Perllan Gymunedol Laurie Jones
· Parc Mardy
· Pentref Cyfeillgar i Fywyd Gwyllt Rogiet
· Y Cornfield.
Mae Cadwch Gymru’n Daclus yn gweinyddu rhaglen Gwobr y Faner Werdd yng Nghymru, gyda chefnogaeth gan Lywodraeth Cymru. Gwirfoddolodd arbenigwyr annibynnol mewn mannau gwyrdd eu harbenigedd i werthuso’r ymgeiswyr yn erbyn meini prawf trwyadl megis bioamrywiaeth, glendid, rheolaeth amgylcheddol, a chyfranogiad cymunedol.
Dywedodd Aelod Cabinet Cyngor Sir Fynwy dros Gydraddoldeb ac Ymgysylltu, Angela Sandles: “Mae hyn yn dyst i ymroddiad a gwaith caled cymunedau ar draws Sir Fynwy wrth greu a chynnal mannau sydd nid yn unig yn gwella ein hamgylchedd ond sydd hefyd yn darparu asedau cymunedol amhrisiadwy i bawb eu mwynhau.
“Mae Cyngor Sir Fynwy yn llongyfarch holl dderbynwyr y gwobrau ac yn annog pawb i archwilio a gwerthfawrogi’r mannau gwyrdd rhagorol hyn sy’n cyfrannu at harddwch a bywiogrwydd ein sir. “Rydym yn gwahodd pawb i ddod i brofi’r harddwch naturiol a’r rhyfeddodau hanesyddol sydd gan ein parciau hynod i’w cynnig.”
Gwirfoddolwyr MonLife oedd y gwesteion anrhydeddus mewn digwyddiad dathlu diweddar a gynhaliwyd ar ddydd Mercher 5ed Mehefin yn yr Hen Orsaf Tyndyrn fel rhan o Wythnos Gwirfoddolwyr ar draws y DU. Cynhaliwyd y digwyddiad i ddiolch i wirfoddolwyr, a hynny yn ystod y dathliad sy’n amlygu’r effaith anhygoel y mae gwirfoddolwyr yn ei chael yn ein cymunedau, a rhoi cyfle i wirfoddolwyr o wahanol feysydd gwasanaeth gyfarfod a rhannu eu profiadau gwerthfawr.
Mae pobl o bob oed yn gwirfoddoli ledled MonLife am wahanol resymau, gan gynnwys ennill profiad, magu hyder, mwynhau eu hunain, neu helpu eraill a’u cymuned.
Mae llawer o wirfoddolwyr wedi mynd ymlaen i swyddi amser llawn o fewn gwasanaethau Cyngor Sir Fynwy.
Cefnogwyd y digwyddiad Dathlu Gwirfoddolwyr gan gyflenwyr lleol ac archfarchnadoedd gan gynnwys: Cinder Hill Farms, Isabel’s Bakehouse, Wigmore’s Bakery, Waitrose, M&S a Tesco.
Ar hyn o bryd mae tua 344 o wirfoddolwyr yn ymwneud â MonLife yn ystod y flwyddyn, gan wirfoddoli ar draws 36 o gyfleoedd ar draws pob maes gwasanaeth. Mae hyn yn cyfateb i gyfanswm o fwy na 13,104.35 o oriau gwirfoddol gyda gwerth ariannol o fwy na £177,000.
Pan fyddwch yn gwirfoddoli, gallwch gael mynediad at raglen hyfforddi lawn, sesiwn anwytho gyflawn, ‘cyfaill’ penodedig a’n gwefan Volunteer Kenetic ar-lein. Byddwch hefyd yn cael mynediad rheolaidd at gymorth 1-2-1 neu grŵp a chyfle i gwrdd â phobl newydd o’ch ardal ac ar draws y Sir.
Yr wythnos diwethaf, lletyodd Tîm Datblygu Chwaraeon MonLife ddisgyblion ysgolion cynradd o bob rhan o Sir Fynwy yn eu Cynhadledd PlayMaker flynyddol.
Y nod oedd dod ag arweinwyr ifanc Sir Fynwy ynghyd ar gyfer hyfforddiant ac i ddathlu eu teithiau arweinyddiaeth. Cymerodd tua 750 o blant o 26 allan o 30 o ysgolion cynradd Sir Fynwy ran mewn carwsél o weithgareddau a ddarparwyd gan Wasanaethau MonLife, Academi Arweinyddiaeth MonLife, a phartneriaid allanol, gan gynnwys grwpiau Parkrun o bentrefi Rhosied a Llandydiwg, Hybiau Cymunedol Sir Fynwy (a llyfrgelloedd), Bowls Cymru a Sir Casnewydd yn y Gymuned.
Roedd y digwyddiadau’n cynnwys datblygu cyfleoedd chwarae, hyrwyddo Teithio Llesol, llais disgyblion, gweithdai’r Corff Llywodraethu Cenedlaethol, Adeiladu Tîm, ymwybyddiaeth Lles a llawer mwy.
Cafodd y rhaglen wythnos o ddigwyddiadau gefnogaeth wych gan Ysgolion Cyfun Cil-y-coed, Cas-gwent a Threfynwy, a oedd yn darparu cyfleusterau ar gyfer y digwyddiadau yn ogystal â Chlwb Rygbi’r Fenni a Chlwb Bowlio’r Fenni ym Mharc y Beili.
Mae Tîm Datblygu Chwaraeon MonLife wedi bod yn cyflwyno’r wobr Gwneuthurwr Chwarae Arweinwyr Chwaraeon drwy gydol y flwyddyn academaidd hon, gan ymgysylltu â phob un o 30 ysgol gynradd Sir Fynwy. Ar ôl i’r disgyblion ennill y wobr, maent yn cynorthwyo i gael effaith gadarnhaol ar les yn eu hysgolion. Dyma gam cyntaf llwybr arweinyddiaeth Datblygu Chwaraeon, cyn trosglwyddo i gynllun Llysgenhadon Efydd Blwyddyn 6 a’r academïau Arweinyddiaeth Ysgolion Uwchradd.
Drwy gydol yr wythnos, cefnogodd 34 o wirfoddolwyr yr Academi Arweinyddiaeth y digwyddiadau, gan recordio 156 awr rhyngddynt. Am fwy o wybodaeth am y rhaglen PlayMaker, neu fentrau Datblygu Chwaraeon ehangach, ewch i – https://www.monlife.co.uk/cy/connect/sports-development/ neu e-bostiwch sport@monmouthshire.gov.uk
Diweddariad Medi 2025: I ddarllen y wybodaeth ddiweddaraf am y cynllun hwn, cliciwch yma
Trosolwg o’r cynigion
Diolch am ymweld â’r dudalen hon ar y cysylltiadau Teithio Llesol arfaethedig rhwng Pont Droed a Beicio Llan-ffwyst ar draws yr Afon Wysg a Llan-ffwyst i’r de. Bydd y cynllun yn cyd-fynd â’r gwaith sy’n cael ei wneud mewn perthynas â darparu Pont Troed a Beicio Llan-ffwyst a’r gwelliannau arfaethedig o fewn Dolydd y Castell. Yn fwy penodol, mae’r cynllun yn cynnig:
Darparu llwybr Teithio Llesol diogel a phriodol i gerddwyr, beicwyr a’r rhai sydd â phroblemau symudedd, rhwng Pont Droed a Beicio Llan-ffwyst arfaethedig ar draws yr Afon Wysg a Llan-ffwyst i’r de (ac i’r gwrthwyneb).
Gwneud dewisiadau cludiant cynaliadwy yn fwy deniadol, gan leihau’r pwyslais ar ddefnyddio ceir preifat.
Gwella cyfleusterau croesi priffyrdd ar gyfer cerddwyr, beicwyr, a’r rhai â nam symudedd, yn Llan-ffwyst
Mae modd gweld maint y cynllun yn Ffigur 1.
Pam fod angen y gwelliannau?
Mae’r Fenni yn un o’r safleoedd strategol allweddol nid yn unig yn Sir Fynwy ond ar gyfer trefi cyfagos y Sir. Mae’n gweithredu fel y brif ganolbwynt manwerthu, addysgol a diwylliannol ar gyfer ardal wledig eang, gan ymestyn i hen ardaloedd awdurdod Gwent Fwyaf a Swydd Henffordd.
Mae’r Fenni, sydd wedi’i lleoli yng ngogledd Sir Fynwy, yn gweithredu fel canolbwynt manwerthu, addysgol a diwylliannol ar gyfer ardal wledig eang, gan ymestyn i hen ardaloedd awdurdod Gwent Fwyaf a Swydd Henffordd.
Mae’r A4143 Ffordd Merthyr yn cysyllu’r Fenni a Llan-ffwyst drwy Bont Llan-ffwyst, sy’n croesi Afon Wysg. Mae Dolydd y Castell a Chaeau Ysbyty yn ardaloedd hamdden pwysig i’r gymuned ac yn cael eu croesi gan Hawliau Tramwy Cyhoeddus (HTC) a Llwybrau Rhwydwaith Beicio Cenedlaethol (NCN) 42 a 46.
Hyd yn hyn, mae canfyddiadau’r astudiaeth yn awgrymu bod llawer o bobl a fyddai fel arall yn cerdded neu’n beicio rhwng Llan-ffwyst a’r Fenni, yn cael eu rhwystro’n llwyr gan y cyfleusterau cerdded a beicio gwael. Mae’r rhai sydd â phroblemau symudedd o dan anfantais arbennig oherwydd y cyfleusterau presennol.
Mae materion allweddol sy’n berthnasol i ardal y cynllun wedi’u nodi yn ystod camau cynnar yr astudiaeth ac fe’u crynhoir isod:
Nid oes unrhyw gyfleusterau beicio oddi ar y ffordd ar hyn o bryd, ac felly mae’n rhaid i feicwyr ddefnyddio’r ffordd/ffyrdd cerbydau presennol i deithio.
Mae diffyg cyfleusterau croesi digonol ar gylchfan “Waitrose”.
Mewn rhannau o’r cynllun, mae llwybrau troed yn gul ac yn is na’r safon a dderbynnir, gan orfodi cerddwyr yn agos at y ffordd gerbydau a thraffig.
Mae problemau sylweddol o ran diogelwch ffyrdd canfyddedig, yn enwedig ar hyd Ffordd Merthyr, rhwng tafarn y Bridge Inn a chylchfan ‘Waitrose’.
Mae’r Cutting cael ei gydnabod fel ffordd dawel, ac o’r herwydd, mae ganddo’r potensial i gynnwys mwy o symudiadau beicwyr.
Mae’r llwybr presennol y tu ôl i Orsaf Betrol Waitrose yn gul ac wedi gordyfu.
Amcanion y Cynllun
Mae amcanion y cynllun wedi’u llunio drwy nodi’r materion allweddol (fel y’u crynhoir uchod) ac yn unol â’r amcanion a bennwyd gan bolisïau trafnidiaeth CSF a Llywodraeth Cymru (LlC). Mae’r amcanion fel a ganlyn:
Gwella mynediad at wasanaethau lleol, cyflogaeth, a chyfleusterau diwylliannol drwy ddulliau Teithio Llesol, a hynny drwy wella cysylltedd rhwng y Fenni a Llan-ffwyst.
Hyrwyddo a hwyluso ffyrdd iachach o fyw drwy gynyddu nifer y cerddwyr a beicwyr sy’n defnyddio Ffordd Merthyr a’r Cutting at ddibenion cymudo.
Gwneud cyfraniad cadarnhaol i ansawdd aer trwy hyrwyddo teithio llesol yn CSF a chefnogi lleihau Carbon Deuocsid o amgylch ardal Y Fenni / Llan-ffwyst.
Cyflwyno cysylltiadau teithio llesol diogel a hygyrch a dileu gwrthdaro rhwng defnyddwyr o amgylch Cylchfan ‘Waitrose’.
Darparu llwybr beicio cydlynol, uniongyrchol sy’n addas ar gyfer y dyfodol ac sy’n cysylltu â’r seilwaith teithio llesol presennol ac arfaethedig.
Rhagwelir y bydd cynigion y cynllun yn annog y cyhoedd i fabwysiadu cerdded a beicio fel y dulliau teithio sy’n cael eu ffafrio. Hefyd, ystyrir y gallai’r cynllun fod o fudd i’r amgylchedd lleol drwy leihau allyriadau carbon.
Cynigion y Cynllun
Trosolwg
Mae’r cynllun yn cynnig:
Lledu’r llwybr troed presennol ar hyd ochr ddwyreiniol Heol Merthyr rhwng tafarn y Bridge Inn a Chylchfan ‘Waitrose’, i gynnwys llwybr a rennir (cerddwyr a beicwyr) 3.5m o led. Er mwyn gwneud lle i’r cynnig hwn, bydd parcio ar y stryd yn y lleoliad hwn yn cael ei ddileu.
Darparu cyfleusterau croesi newydd ar draws tair cangen Heol Merthyr.
Lledu’r droedffordd bresennol ar hyd ochr ddwyreiniol Ffordd Merthyr rhwng Cylchfan Waitrose a Chylchfan Ffordd Ymadael Blaenau’r Cymoedd / Ffordd Merthyr i’r de i gynnwys llwybr a rennir (cerddwyr a beicwyr) 3.5m o led.
Lledu’r llwybr troed presennol ar hyd ochr ddwyreiniol Ffordd Merthyr rhwng Ffordd Ymadael Blaenau’r Cymoedd / Cylchfan Ffordd Merthyr a Lôn y Sipsiwn, i gynnwys llwybr a rennir (cerddwyr a beicwyr) 3.5m o led.
Darparu mannau croesi mwy uniongyrchol gwell ar draws Ffordd Coopers a rhannau dwyreiniol a gorllewinol Ffordd Ymadael Blaenau’r Cymoedd / Cylchfan Ffordd Merthyr.
Lledu’r droedffordd bresennol ar hyd ymyl gefn y maes parcio sydd wedi’i leoli yn union i’r gogledd o Gylchfan ‘Waitrose’, i gynnwys llwybr a rennir (cerddwyr a beicwyr) 3.5m o led. Bydd hyn yn golygu adleoli’r maes parcio presennol ychydig tua’r de (gan golli un lle) a darparu dau le ar ochr orllewinol Ffordd Merthyr gerllaw Kwik Fit (gan arwain at gynnydd net cyffredinol o un lle).
Lledu’r llwybr troed presennol ar hyd cefn Gorsaf Betrol Waitrose rhwng ‘Cylchfan Waitrose’ a thanffordd The Cutting Heol Blaenau’r Cymoedd, er mwyn darparu ar gyfer llwybr a rennir (cerddwyr a beicwyr) 3.5m o led.
Hyrwyddo (trwy arwyddion ychwanegol a marciau ffordd) The Cutting (heb effeithio ar y trefniadau mynediad a pharcio presennol) rhwng tanffordd The Cutting Heol Blaenau’r Cymoedd a Ffordd Merthyr i’r de fel ffordd dawel i gerddwyr, beicwyr a’r rheini. â nam symudedd.
Gwella trefniant cyffordd flaenoriaeth bresennol The Cutting a Ffordd Merthyr.
Heol Merthyr
Fel y manylir uchod, cynigir uwchraddio’r llwybr troed presennol ar hyd ochr ddwyreiniol Ffordd Merthyr rhwng tafarn The Bridge Inn a Lôn y Sispsiwn i ddarparu ar gyfer llwybr a rennir 3.5m, a fyddai’n addas ar gyfer cerddwyr, beicwyr, a’r rhai â nam symudedd.
Cyflawnir hyn trwy ledu’r llwybrau troed presennol i’r gerbytffordd bresennol. Er mwyn gwneud hyn, bydd angen cael gwared ar y maes parcio presennol ar y stryd ar hyd ochr ddwyreiniol Heol Merthyr rhwng tafarn y Bridge Inn a Chylchfan ‘Waitrose’. Bydd hefyd angen cael gwared ar y gilfan fysiau bresennol, sydd wedi’i lleoli rhwng cylchfan ‘Waitrose’ a Ffordd Coopers ar ochr ddwyreiniol Ffordd Merthyr, ac ail-ddarparu’r safle bws yn yr un lleoliad ond yn lle hynny ar y ffordd gerbydau.
Cynigir uwchraddio’r mannau croesi afreolus presennol ar ochrau deheuol, gogleddol a gorllewinol Cylchfan ‘Waitrose’ i groesfannau sebra.
Er mwyn darparu ar gyfer y llwybr lletach y tu ôl i’r maes parcio sydd yn union i’r gogledd o Gylchfan ‘Waitrose’, cynigir bod y maes parcio presennol yn cael ei adleoli tua’r de. Bydd hyn yn arwain at golli un gofod; fodd bynnag bydd hwn yn cael ei ail-ddarparu fel rhan o’r ddau le a gynigir ar ochr orllewinol Ffordd Merthyr gerllaw Kwik Fit (gan arwain at gynnydd net cyffredinol o un llecyn).
Yn Ffordd Coopers cynigir darparu croesfan Twcan, a fydd yn galluogi cysylltiad mwy uniongyrchol i ddefnyddwyr y dyfodol dros y trefniant presennol.
Ar Gylchfan Ffordd Ymadael Blaenau’r Cymoedd / Ffordd Merthyr, cynigir gosod croesfan sebra yn lle’r groesfan bresennol a reolir gan signalau a leolir ar ochr ddwyreiniol y gylchfan. Bydd hwn yn cael ei leoli yn agosach at y gylchfan er mwyn darparu cysylltiadau mwy uniongyrchol i ddefnyddwyr y dyfodol dros y trefniant presennol.
Er nad yw’n rhan o’r llwybr a rennir arfaethedig ar hyd ochr ddwyreiniol Merthyr Road, er mwyn cynorthwyo cysylltedd i gerddwyr yn y dyfodol, cynigir hefyd uwchraddio’r mannau croesi presennol heb eu rheoli ar gangen orllewinol Ffordd Ymadael Blaenau’r Cymoedd / Ffordd Merthyr, i groesfan sebra.
Fel y manylir uchod, cynigir lledu’r droedffordd bresennol ar hyd cefn Gorsaf Betrol Waitrose rhwng ‘Cylchfan Waitrose’ a thanffordd The Cutting Heol Blaenau’r Cymoedd, er mwyn darparu ar gyfer llwybr a rennir (cerddwyr a beicwyr) 3.5m o led. Ni ragwelir y bydd hyn yn effeithio ar y llystyfiant presennol ar hyd y llwybr.
Bwriedir hefyd hyrwyddo (drwy arwyddion ychwanegol a marciau ffordd) The Cutting (heb effeithio ar y trefniadau mynediad a pharcio presennol) rhwng tanffordd Cutting Heol Blaenau’r Cymoedd a Ffordd Merthyr i’r de fel ffordd eithaf i gerddwyr, beicwyr a’r rhai â nam symudedd.
I gynorthwyo gyda mynediad ym mhen deheuol The Cutting, cynigir gwella, drwy dynhau’r radiysau presennol, y trefniant cyffordd flaenoriaeth bresennol gyda Ffordd Merthyr. Bydd hyn yn golygu ffurfioli’r lle parcio presennol sydd wedi’i leoli ar ochr orllewinol y gyffordd, o flaen eiddo 1-4 The Cutting.
Derbyniodd rhaglen Dysgu Cymunedol Cyngor Sir Fynwy, sy’n rhan o Bartneriaeth Dysgu Oedolion Gwent Fwyaf, o dan arweiniad Coleg Gwent, ganmoliaeth ddisglair ar ôl arolygiad diweddar gan Estyn.
Mae rhaglen Dysgu Cymunedol y Cyngor yn cynnig amrywiaeth o gyfleoedd i drigolion i ddysgu sgiliau newydd ac adeiladu ar y rhai presennol.
Yma yn Sir Fynwy, mae gennym bum canolfan Dysgu Cymunedol ar draws y sir, gyda chyrsiau amrywiol yn cael eu cynnig. Mae’r rhain yn cynnwys cyrsiau mewn Mathemateg, Saesneg, TG, Celf a Chrefft a Saesneg i ddysgwyr.
Ymwelodd Estyn, arolygiaeth addysg Cymru, â’r bartneriaeth yn ddiweddar. Amlygodd yr adroddiad terfynol yr effaith drawsnewidiol y mae gwaith y partneriaethau yn ei chael ar ddysgwyr a’r gymuned.
Amlygodd adroddiad Estyn effaith sylweddol ein rhaglen ar fywydau dysgwyr. Pan gafodd eu cyfweld gan arolygwyr, rhannodd llawer o ddysgwyr dystebau diffuant ynghylch sut mae’r rhaglen wedi bod yn achubiaeth, yn enwedig o dan amgylchiadau heriol. Mae hefyd wedi rhoi hwb i’w hyder wrth ddatblygu sgiliau digidol.
Agwedd hollbwysig o unrhyw Raglen Gymunedol yw’r tiwtoriaid. Roedd adroddiad Estyn wedi canmol ymroddiad y tiwtoriaid i greu amgylchedd dysgu cynhwysol. Mae tîm Dysgu Cymunedol Sir Fynwy yn ymroddedig i ddarparu’r gefnogaeth orau i bob dysgwr. Eu nod yw creu amgylchedd a fydd yn galluogi dysgwyr i wella eu hiechyd a’u lles tra ar yr un pryd yn darparu lle iddynt ddysgu ac uwchsgilio eu gwybodaeth.
Mae ein tîm ymroddedig hefyd wedi cael ei ganmol am ei waith cydweithredol mewn gwelliant parhaus. Canmolwyd y bartneriaeth am hunanarfarnu cadarn a’r gwaith cynllunio i wella ansawdd. Mae pob un o’r staff yn dadansoddi data asesu’r holl ddysgwyr yn ofalus, yn monitro cynnydd ac yn darparu cyfleoedd ar gyfer adborth trwy gydol taith y dysgwyr.
Dywedodd y Cynghorydd Martyn Groucutt, Aelod Cabinet dros Addysg Cyngor Sir Fynwy: “Mae adroddiad Estyn yn adlewyrchu’r gwaith caled a’r ymroddiad mae ein swyddogion rhaglen Dysgu Cymunedol yn ei wneud bob dydd. Rwyf am ddiolch iddynt i gyd am eu gwaith caled. Bob dydd, maent yn darparu cyfleoedd i ddysgwyr o Sir Fynwy i ddysgu sgiliau newydd neu uwchsgilio eu hunain mewn llawer o bynciau. Nid yw addysg yn dod i ben yn yr ystafell ddosbarth. Os ydych chi eisiau dysgu sgiliau newydd, edrychwch ar ein tudalennau Dysgu Cymunedol ar y wefan am y cyrsiau diweddaraf.”
Cynghorydd Martyn Groucutt, Aelod Cabinet dros Addysg
Wrth i ni ddathlu cyflawniadau rhaglen Dysgu Cymunedol y Cyngor fel rhan o Bartneriaeth Dysgu Oedolion Gwent Fwyaf, o dan arweiniad Coleg Gwent, rydym hefyd yn cydnabod gwaith caled ac ymroddiad y dysgwyr. Mae eu gwaith caled yn galluogi ein swyddogion i barhau i wella a darparu cyrsiau newydd drwy gydol y flwyddyn.
Rhwng 2020-2022 wnaeth Amgueddfeydd MonLife cymryd rhan yn Brosiect Adolygu Casgliadau i ddarganfod mwy am y gwrthrychau yn eu casgliad a’u cysylltiad, os o gwbl, â stori Sir Fynwy. Wedi’i ariannu gan Gronfa Dreftadaeth y Loteri Genedlaethol, mae’r prosiect wedi galluogi swyddogion i ddatblygu ffordd fwy cynaliadwy o ofalu am gasgliadau. O fewn y prosiect, mae rhai eitemau wedi’u nodi fel rhai heb gysylltiad clir â Sir Fynwy.
Dros yr ychydig flynyddoedd diwethaf, mae nifer o’r eitemau hyn wedi’u trosglwyddo i amgueddfeydd ac adrannau dysgu eraill, gan gynnwys adran ddysgu MonLife. Yn 2022, defnyddiodd yr amgueddfa hefyd arwerthiant cyhoeddus i symud eitemau, a gynhaliwyd o dan God Moeseg Cymdeithas yr Amgueddfeydd. Yna defnyddiwyd yr holl arian a godwyd o’r arwerthiant i gyfoethogi casgliadau Amgueddfa MonLife a’r gwaith cadwraeth.
Yn dilyn llwyddiant arwerthiant 2022, bydd yr amgueddfa nawr yn defnyddio arwerthiant cyhoeddus pellach yn unol â Chod Moeseg Cymdeithas yr Amgueddfeydd ar y 3ydd a’r 4ydd o Fai yn yr Ystafell Werthu, Pontrilas, o dan oruchwyliaeth Nigel Ward & Company.
Mae tynnu eitemau a ddewiswyd yn ofalus o’r casgliad yn rhan hanfodol o’n hymrwymiad parhaus i warchod hanes pobl a lleoedd Sir Fynwy, gan wneud yn siŵr bod yr eitemau sydd gennym yn y casgliad yn berthnasol i hanes lleol.
Bydd yr arian a godir o’r arwerthiant yn cael ei ddefnyddio’n unig ac yn uniongyrchol er budd yr amgueddfa a’i chasgliadau yn y tymor hir.
Mae’r gwaith wella’r casgliadau yn parhau yn Sir Fynwy, a hynny diolch i Gronfa Dreftadaeth y Loteri Genedlaethol. Mae rhestr lawn o gasgliad hanes lleol Amgueddfa Trefynwy yn cael ei llunio fel rhan o’r prosiect Casgliadau Deinamig. Dewch i edrych ar y casgliadau yma: https://www.monlifecollections.co.uk/?lang=cy
Dywedodd y Cynghorydd Angela Sandles, Aelod Cabinet Cyngor Sir Fynwy dros Gydraddoldeb ac Ymgysylltu: “Drwy dynnu eitemau o’n casgliad yn ofalus, gallwn sicrhau bod y casgliad yn berthnasol i hanes lleol. Yn dilyn safonau’r diwydiant, mae swyddogion wedi nodi eitemau i’w tynnu, sy’n yn sicrhau bod gennym le i storio eitemau o bwys i Sir Fynwy.”
Cynghorydd Angela Sandles, Aelod Cabinet dros Gydraddoldeb ac Ymgysylltu
Mae Amgueddfa’r Fenni wedi datgelu arddangosfa newydd i ddathlu’r eog mwyaf sydd erioed wedi ei ddal yng Nghymru.
Ym 1782, bachwyd pysgodyn o’r Afon Wysg a dorrodd record, ychydig filltiroedd i lawr yr afon o Neuadd y Sir, Brynbuga. Roedd yr eog yn pwyso 68 ½ pwys, maint buwch fach, ac roedd tua 1.5 metr o hyd! Yn anhygoel, cafodd ei ddal gan ddau ddyn yn eu cwryglau eu hunain gyda rhwyd yn y canol.
I goffau’r achlysur, dechreuodd artist weithio ar baentiad ychydig oriau ar ôl dal y pysgodyn rhyfeddol. Am y tro cyntaf, mae’r paentiad bellach yn cael ei arddangos ochr yn ochr â darn arall o waith celf mwy yn Amgueddfa’r Fenni.
Ar ddydd Iau, 25ain Ebrill, croesawodd Amgueddfa’r Fenni y rhai sydd wedi bod yn rhan o’r arddangosfa ac sydd wedi cyfrannu at y prosiect.
Cadeirydd Cyngor Sir Fynwy Cyng. Meirion Howells, Arweinydd y Cyngor Cyng. Mary Ann Brocklesby, Aelod Cabinet dros Newid Hinsawdd a’r Amgylchedd Cyng. Catrin Maby, Aelod Cabinet C dros Gydraddoldeb ac Ymgysylltu, Cyng. Angela Sandles
Mae’r arddangosfa newydd yn ffordd wych o ddarganfod mwy am hanes y pysgodyn hwn a hanes yr Afon Wysg. Dysgwch fwy am pam nad ydym yn gweld cymaint o bysgod mawr yn yr afon nawr a sut y gallwn weithio gyda’n gilydd i helpu’r afonydd i ffynnu.
Fel rhan o’r arddangosfa, byddwch yn clywed gan lawer o bobl angerddol am yr afonydd, yn clywed eu barn am yr hyn sy’n gwneud afonydd yn unigryw a’u gweledigaeth ar gyfer y dyfodol. Bydd ymwelwyr hefyd yn cael cyfle i rannu eu barn ar gwestiynau pwysig ynghylch dyfodol ein hafonydd.
Dywedodd Aelod Cabinet Cyngor Sir Fynwy dros Gydraddoldeb ac Ymgysylltu, y Cynghorydd Angela Sandles: “Mae cael y paentiad, y Pysgodyn Mawr, i’w weld yn Amgueddfa’r Fenni yn wych. Mae’n caniatáu i ni ddathlu’r rhan hon o hanes ein hafonydd ac agor ein meddyliau am ddyfodol ein hafonydd. Os oes gennych chi ddiddordeb mewn afonydd lleol neu ddiddordeb ehangach mewn hanes lleol, dewch i’n harddangosfa wych yn Amgueddfa’r Fenni.”
Mae amrywiaeth o arddangosion hynod ddiddorol yn cael eu harddangos yn yr amgueddfa, ac mae rhywbeth i bob oed. Os ydych chi’n meddwl gwneud hon yn daith deuluol, byddwch chi’n gallu chwarae’r gemau nadroedd ac ysgolion eogiaid, meistroli jig-so pysgodlyd a chymryd rhan mewn cwis. Mae yna hefyd her i chi neidio mor uchel â’n Pysgodyn Mawr!
Bydd y prosiect Pysgodyn Mawr hefyd yn gweld swyddogion amgueddfa yn cynnal gweithdai ysgol ar hanes y Pysgodyn Mawr, yn gweithio gyda Dŵr Cymru i gynnal gweithdai ar ofalu am ein hafonydd ac ansawdd dŵr a’n gweithio gyda swyddogion Cefn Gwlad MonLife i gynnal digwyddiadau.
Mae’r Cyngor wedi ymrwymo i adeiladu ar y gwaith o warchod yr afonydd sy’n llifo drwy’r Sir. Wrth i brosiect y Pysgodyn Mawr (Big Fish) amlygu digwyddiad hanesyddol, bydd y Cyngor yn parhau â’i ymrwymiad i ddiogelu afonydd ar gyfer cenedlaethau’r dyfodol, gan amlygu’r newidiadau sydd eu hangen i leihau effaith newid hinsawdd ar yr afonydd.
Mae Amgueddfa’r Fenni ar agor ar ddydd Mawrth, dydd Iau, dydd Gwener, dydd Sadwrn a dydd Sul rhwng 11am a 4pm.
Cadeirydd Cyngor Sir Fynwy Cyng. Meirion HowellsGwesteion yn edrych ar un o glipiau sydd yn rhan o’r arddangosfaGwesteion yn arddangosfa’r Pysgodyn Mawr
