Astudiaeth achos: Cefnogi annibyniaeth a lles trwy wasanaethau cymunedol

Cefndir

Yn ystod sesiwn galw heibio arferol yn Llyfrgell Cil-y-coed, ymwelodd preswylydd lleol i fynegi rhwystredigaeth am ei gwasanaeth casglu biniau. I ddechrau, roedd ei phryder yn ymddangos yn syml – anhawster rheoli gwaredu gwastraff oherwydd cyfyngiadau iechyd. Fodd bynnag, datgelodd sgwrs ddyfnach heriau ehangach sy’n effeithio ar ei bywyd a’i lles bob dydd.

Yr Heriau a Nodwyd

– Problemau Symudedd: Oherwydd cyflyrau iechyd, roedd y preswylydd yn ei chael hi’n anodd rheoli tasgau fel tynnu’r biniau allan a theithio’n annibynnol.
– Unigedd Cymdeithasol  Heb deulu agos gerllaw a thrafnidiaeth gyhoeddus gyfyngedig, roedd hi’n aml yn teimlo’n ynysig ac yn betrusgar i ddibynnu ar gymdogion.
– Mynediad at Wasanaethau:  Roedd cysylltiadau bws gwael yn ei gwneud hi’n daith mynd a dod dwy awr i gyrraedd nôl i’r pentref, gan gyfyngu ar ei mynediad at ofal iechyd a chyfleoedd cymdeithasol.
– Straen Ariannol: Roedd rheoli’r costau byw ar incwm cyfyngedig yn ychwanegu at ei straen a lleihau ansawdd ei bywyd.

Y Cymorth a Ddarparwyd

Trwy sgwrs gynnes, anffurfiol dros de, cyflwynwyd a chychwynnwyd sawl opsiwn cymorth:

1. Cymorth Costau Byw (Credyd Pensiwn): Helpodd cymorth ariannol ei helpu i reoli treuliau dyddiol, gwella maeth, a chymryd rhan mewn gweithgareddau cymdeithasol.
2. Cynllun Ceir: Galluogodd hi i fynychu apwyntiadau meddygol, mynd i siopa, a chymryd rhan mewn digwyddiadau cymdeithasol, gan wella’n sylweddol ei symudedd a’i hannibyniaeth.
3. Casglu Biniau â Chymorth: Lleihau ei dibyniaeth ar gymdogion a chaniatáu iddi reoli ei chartref yn fwy annibynnol.
4. Grwpiau Cymunedol Lleol: Helpodd hyn iddi adeiladu perthnasoedd newydd a lleihau teimladau o unigrwydd trwy ryngweithio cymdeithasol rheolaidd.
5. Cynllun Cyfeillgarwch: Roedd galwadau ffôn wythnosol yn darparu cwmnïaeth ac ymdeimlad o drefn, gan gynnig cefnogaeth emosiynol a chysylltiad.

Deilliannau

Arweiniodd y gefnogaeth a ddarparwyd at welliannau sylweddol yn ansawdd bywyd y preswylydd.  Gyda gwell mynediad at drafnidiaeth a gwasanaethau cartref, adenillodd hi ymdeimlad o annibyniaeth a rheolaeth dros ei threfn ddyddiol. Helpodd cysylltiadau cymdeithasol trwy grwpiau cymunedol a galwadau cyfeillio i leihau ei theimladau ynysig a gwella ei lles emosiynol. Lleddfuodd cymorth ariannol y pwysau dyddiol, gan ganiatáu iddi ganolbwyntio mwy ar ei hiechyd a’i bywyd cymdeithasol. Gyda’i gilydd, cyfrannodd y newidiadau hyn at ffordd o fyw fwy egnïol, cysylltiedig a boddhaol.

Astudiaeth achos: Grymuso Cymunedau trwy Gymorth Costau Byw Cydgysylltiedig

Cefndir

Yn 2024–2025, arweiniodd Tîm Datblygu Cymunedol Cyngor Sir Fynwy gyfres o fentrau gyda’r nod o fynd i’r afael â thlodi a chefnogi trigolion trwy’r argyfwng costau byw.  Roedd yr ymdrechion hyn yn cynnwys cynnal digwyddiadau, dosbarthu adnoddau, a darparu cymorth wedi’i dargedu i unigolion a theuluoedd mewn angen.  Un enghraifft o’r fath yw achos mam ifanc, y cyfeirir ati yma’n ddienw, a gafodd gafael ar gymorth wnaeth newid bywyd, trwy ddigwyddiad Costau Byw.

Yr Heriau a Nodwyd

Cafodd y preswylydd, mam i blentyn sydd ag anghenion dysgu ychwanegol, ei hun mewn perygl o fod yn ddigartref ar ôl i berthynas chwalu a gwneud ei sefyllfa tai yn anfforddiadwy. Roedd hi hefyd yn wynebu aflonyddu ac ymdrechion troi allan gan ei landlord.  Cafodd ei sefyllfa ei gwaethygu gan galedi ariannol a diffyg rhwydweithiau cymorth uniongyrchol.

Y Cymorth a Ddarparwyd

Mynychodd hi ddigwyddiad Costau Byw a drefnwyd gan y Tîm Datblygu Cymunedol, lle cysylltodd ag aelod o’r Tîm Porth. Arweiniodd y cyswllt cychwynnol hwn at ymateb cydgysylltiedig sy’n cynnwys pum tîm cyngor mewnol a phedair asiantaeth allanol.  Roedd cefnogaeth yn cynnwys atal digartrefedd a llety dros dro, eiriolaeth gyfreithiol a wnaeth arwain at erlyniad y landlord, gwneud y mwyaf o incwm a chymorth ychwanegu rhent, a sicrhau cartref newydd, diogel iddi hi a’i phlentyn.

Y tu hwnt i achosion unigol, roedd mentrau ehangach y Tîm Datblygu Cymunedol yn cynnwys cynnal 10 digwyddiad mawr (gan gynnwys 4 sesiwn Costau Byw a 6 sesiwn Credyd Pensiwn) gyda dros 30 o sefydliadau partner, cefnogi 30 o Fannau Cynnes a fynychwyd gan 700+ o drigolion, dosbarthu 100 o Becynnau Cynnes a dros 10,000 o daflenni cymorth, darparu 32 o sesiynau lles ariannol mewn ysgolion, lansio’r fenter Urddas Mislif, gan gyrraedd holl ysgolion Sir Fynwy ac 89 o sefydliadau cymunedol, darparu 360 o becynnau prydau bwyd a gweithredu 5 oergell gymunedol gyda hyd at 540 o ymweliadau wythnosol, a sefydlu Rhwydwaith Gweithredu Bwyd Sir Fynwy i gryfhau diogelwch bwyd lleol.

Deilliannau

Mae effaith yr ymdrechion hyn wedi bod yn drawsnewidiol.  Mae’r achos hwn yn dangos sut y gall un pwynt cyswllt mewn digwyddiad cymunedol sbarduno rhaeadr o gefnogaeth, gan arwain at ddiogelwch, sefydlogrwydd, a gobaith o’r newydd.  Yn fwy eang, mae’r mentrau wedi grymuso dros 1,000 o drigolion, gwell mynediad at fwyd, lleihau ynysu cymdeithasol, a gwell gwydnwch ariannol ledled y sir. Mae’r dull cydweithredol, traws-sector wedi profi’n hanfodol wrth fynd i’r afael ag anghenion uniongyrchol, a heriau hirdymor sy’n gysylltiedig â thlodi ac anghydraddoldeb.

Wythnos Iechyd Meddwl Plant 2025

Ym mis Chwefror eleni, roeddem yn falch o gefnogi Wythnos Iechyd Meddwl Plant drwy arddangos effaith ein timau Gwasanaeth Ieuenctid a Datblygu Chwaraeon. Drwy gydol yr wythnos, gwnaethom dynnu sylw at y gwaith anhygoel maen nhw wedi’i wneud eleni i hyrwyddo lles meddyliol ymhlith pobl ifanc yn ein cymuned.

Rydym wedi nodi’r cynnwys a rannon ni ar ein sianeli cyfryngau cymdeithasol isod i chi ei fwynhau!

---

---

---

---

Dywedodd un aelod staff: “Cafodd y cwrs arwain chwaraeon effaith gadarnhaol ar y bobl ifanc yn yr uned SRB, gan hybu twf personol a hyder,”

Gadewch i ni ddathlu grym gweithgaredd corfforol wrth gynyddu llesiant a chreu amgylchedd diddorol i bobl ifanc ffynnu ynddo

---

---

Mae chwarae’n ganolog i iechyd a lles meddyliol, emosiynol, cymdeithasol a chorfforol plant. Trwy chwarae, bydd plant yn datblygu gwytnwch a hyblygrwydd, sy’n cyfrannu at les emosiynol a chorfforol.

Effaith Gadarnhaol Rhaglen NERS ar Drigolion Sir Fynwy

Mae’r Cynllun Atgyfeirio Ymarfer Corff Cenedlaethol (neu NERS) wedi cael effaith gadarnhaol ar dros 1,000 o unigolion yn Sir Fynwy eleni.

Nod y rhaglen arloesol hon, a ariennir gan Lywodraeth Cymru, yw gwella bywydau oedolion sydd mewn perygl o ddatblygu cyflyrau cronig, neu sy’n eu rheoli ar hyn o bryd, trwy drefn gweithgaredd corfforol strwythuredig 16 wythnos.

Yng nghyfnod adrodd 2024/2025, derbyniodd NERS 1,010 o atgyfeiriadau, gan ddangos ymgysylltiad cymunedol cryf. Ymhlith yr atgyfeiriadau hyn, dechreuodd 75% o gleientiaid y rhaglen, gyda 66% yn ei chwblhau’n llwyddiannus.

Yn seiliedig ar ein hadborth, mynegodd 100% o’r cyfranogwyr eu gobaith y byddai’r rhaglen yn parhau yn y dyfodol, a dywedodd 91% y byddent yn argymell y rhaglen i eraill. Ymhellach, dywedodd yr holl gyfranogwyr eu bod yn teimlo’n ddiogel ac yn gyfforddus wrth wneud ymarfer corff, a chanfu 100% fod yr hyfforddwyr ffitrwydd yn gyfeillgar ac yn hawdd siarad â nhw.

Mae’r ymatebion cadarnhaol hyn yn amlygu effaith sylweddol y rhaglen a’r gwerth y mae’n ei roi i’r gymuned.

---

Mae Donald, un o’r rhai sy’n cymryd rhan yn y dosbarth, yn 90 oed a bu’n rhan o Ganolfan Hamdden Cas-gwent 2018. Er heriau, yn cynnwys codwm lle gwnaeth dorri ei goes, mae merch Donald yn rhannu’r canlynol gyda ni am ei stori a’r effaith a gafodd NERS (y cynllun atgyfeirio ymarfer cenedlaethol) arno ef a’i wraig.

Mae Donald bellach yn mynd gyda’i ferch i’r dosbarth gan nad yw’n sad ar ei draed oherwydd ei gydbwysedd, ac yn awyddus iawn i beidio dal gweddill y dosbarth yn ôl. Ar 7 Medi syrthiodd dad lawr y grisiau a thorri ei goes. Mae ganddo nawr bin mawr yn ei glun sydd wedi ei gysylltu â’i ben-glin prosthetig.

Ar 8 Tachwedd cafodd glywed ei fod yn ‘ffit’ i aiymuno â’i ddosbarth ymarfer. Mae’r llawfeddyg yn credu fod ei adferiad rhyfeddol oherwydd ei ffitrwydd o’i ddosbarth ymarfer. Mae Dad nawr yn ôl yn ei ddosbarth wythnosol ac yn mwynhau’r clecs ac ymarfer gyda gweddill y dosbarth, yr ydym yn eu hystyried yn ffrindiau.

Ar 26 Mawrth bydd Dad yn 90 oed a gobeitho y bydd ei ymarfer yn Fit 4 Life yn parhau am amser hir.

Diolch Clare am bopeth a wnaethoch i ni fel teulu.

Mae Donald yn parhau i fynychu dosbarthiadau wythnosol ac yn mwynhau’r cyfeillgarwch ac ymarfer gyda chyfeillion.

---

Yn ddiweddar, roeddem yn gallu eistedd i lawr gyda rhai o’n Cyfranogwyr NERS presennol a’u holi am y rhaglen a sut mae wedi effeithio ac wedi gwella’u hiechyd a’u lles. 

Edrychwch ar y fideos isod i glywed mwy am eu teithiau.

Rosalind

James

Case Study: Cycle for All Scheme and Its Impact on an 8-Year-Old Boy

Cefndir

Er mwyn sicrhau na chaiff y bobl eu hadnabod, mae enwau’r plentyn a’r rhiant wedi cael eu hamnewid.

• Enw: Ethan   
• Oed: 8 oed  
• Lleoliad: Gyrion Cil-y-coed Sir Fynwy
• Sefyllfa deuluol: Yn byw gyda’i fam sengl, Sarah.   
• Sefyllfa economaidd: Adnoddau ariannol cyfyngedig

Beth yw’r Cynllun ‘Beicio i Bawb’?

Mae’r cynllun “Beicio i Bawb” yn fenter gymunedol gyda’r nod o ddarparu beiciau i blant, oedolion a’u teuluoedd.

Cyflwyniad

Mae Ethan yn fachgen 8 oed bywiog a gweithgar sydd wrth ei fodd yn beicio.  Yn byw yn ardal Cil-y-coed, mae beicio yn rhan allweddol o’i weithgareddau cymdeithasol a chorfforol, gan gynnig ffordd o deithio a ffordd o chwarae gyda ffrindiau. Fodd bynnag, wrth i Ethan dyfu, mae ei feic wedi mynd yn rhy fach iddo.  Mae ei fam, Sarah, yn gweithio’n rhan-amser ac yn ei chael hi’n anodd cael dau ben llinyn ynghyd oherwydd yr hinsawdd economaidd bresennol a chostau byw, gan ei gwneud hi’n anodd fforddio beic newydd. Dyma le mae’r cynllun “Beicio i Bawb” â rhan i chwarae.

Profiad Ethan gyda’r Cynllun

Darganfod a Chofrestru

Dysgodd Sarah am y cynllun “Beicio i Bawb” drwy ddarllen taflen wrth ymweld â’r castell ar gyfer un o’r digwyddiadau llwybr pryfed wedi’u trefnu yn hanner tymor yr ysgol.

Ar ôl gwneud cais, cofrestrwyd Ethan yn gyflym, diolch i’r broses archebu syml, a oedd ond angen prawf adnabod a datganiad byr ar sut i ddefnyddio’r beic a ble i feicio.

Llogi’r Beic:

Ar ôl cwblhau’r broses archebu, gwahoddwyd Ethan i’r ardal gasglu yn y Castell, lle cafodd ei gyfateb â beic a oedd yn gweddu i’w faint a’i ddewisiadau.

Roedd y cyffro ar wyneb Ethan yn amlwg wrth iddo ddewis beic “bachgen mawr” glas llachar, ynghyd â helmed a chlo.

Dysgu a Grymuso:

Fel rhan o’r cynllun llogi, cafodd Ethan drosolwg ar sut i ddefnyddio gerau ar “y beic mawr” a dysgodd sut i wneud gwaith atgyweirio sylfaenol, megis pwmpio teiar fflat ac addasu’r brêcs, sedd a gerau.

Roedd hyn nid yn unig wedi grymuso Ethan trwy ddysgu hunangynhaliaeth iddo ond roedd bellach yn rheoli beic gyda gerau heb yr angen i stopio a gofyn i’w Fam wthio ei feic i fyny bryn.

Effaith ar Fywyd Bob Dydd

Iechyd Corfforol: Mae seiclo wedi dod yn weithgaredd wythnosol i Ethan, gan gyfrannu’n gadarnhaol at ei iechyd corfforol a’i ddatblygiad.

Integreiddio Cymdeithasol:  Gyda’r beic newydd hwn, gall Ethan ymuno’n hawdd â’i ffrindiau ar deithiau penwythnos o amgylch tir y castell ar archwilio anturiaethau i ymylon pellaf y parc gan gryfhau ei fondiau cymdeithasol.

Lles Emosiynol:  Mae’r annibyniaeth a’r gallu newydd i gymryd rhan lawn mewn gweithgareddau gyda chyfoedion wedi rhoi hwb i hyder Ethan a hapusrwydd cyffredinol.

Rhyddhad Economaidd:  I Sarah, fe wnaeth y cynllun leddfu’r baich ariannol o brynu beic newydd wrth i Ethan dyfu mor gyflym, gan ganiatáu iddi ddyrannu adnoddau i anghenion hanfodol eraill.

Casgliad ac Effaith

Mae’r cynllun “Beicio i Bawb” wedi cael effaith ehangach y tu hwnt i dderbynwyr unigol fel Ethan.  Drwy hyrwyddo beicio, mae’r cynllun yn annog cludiant sy’n gyfeillgar i’r amgylchedd ac yn meithrin ymdeimlad o gymuned.

Yn y dyfodol bydd gweithdai fel gweithdy cynnal a chadw beiciau gyda’i fam lle byddai’n dysgu sut i wneud atgyweiriadau sylfaenol, fel gosod teiar fflat ac addasu’r brêcs. Mae hyn nid yn unig yn grymuso plant trwy eu dysgu i fod yn hunangynhaliol ond hefyd yn lleddfu pryderon rhieni ynghylch costau cynnal a chadw parhaus.  Ar ôl ymgysylltu â rhieni a gwirfoddolwyr hefyd, byddai hyn yn helpu i greu rhwydwaith o gefnogaeth a phrofiadau a rennir.

Mae stori Ethan yn dyst i’r effaith sylweddol y gall mentrau cymunedol fel y cynllun “Beicio i Bawb” ei chael ar unigolion a theuluoedd.  Trwy ddarparu beic i Ethan, mae’r cynllun nid yn unig wedi gwella ei fywyd ar y penwythnos, ond hefyd wedi cyfrannu at ei ddatblygiad corfforol, cymdeithasol ac emosiynol.  I Sarah, mae’r rhaglen wedi bod yn gefnogaeth hanfodol, gan ddarparu ymdeimlad o ryddhad a chysylltiad cymunedol.  Trwy raglenni o’r fath, gall cymunedau fynd i’r afael ag anghenion eu haelodau yn effeithiol, gan feithrin cynwysoldeb ac yn grymuso pawb.

Astudiaeth achos: Datblygu llwybrau Teithio Llesol newydd yng Nghil-y-coed

Amcan:

Mae Cyngor Sir Fynwy yn mynd ati i wella’r rhwydwaith cerdded a beicio lleol o gwmpas dwyrain Cil-y-coed, Crug a Phorth Sgiwed i wneud teithio llesol yn fwy hygyrch, yn fwy pleserus ac yn fwy diogel i’r gymuned gyfan.

---

Gweithredu:

Datblygwyd dwy ran o lwybr rhyng-gysylltiedig: un drwy Barc Gwledig Castell Cil-y-coed (Llwybr Aml-ddefnyddwyr Cil-y-coed sy’n 1 cilomedr o hyd) ac un ar hyd hen reilffordd y Weinyddiaeth Amddiffyn, sydd bellach yn segur, o Borth Sgiwed i Grug, sy’n rhedeg ochr yn ochr â pharc gwledig y castell ac Ystâd Ddiwydiannol Pont Hafren (Cysylltiadau Cil-y-coed sydd bron yn 3 cilomedr o hyd).

Fel rhan o ddatblygu’r prosiect, cynhaliwyd ymgynghoriad gan randdeiliaid drwy gysylltu â dros 200 o bobl mewn sesiynau ymgysylltu byw, gweithio gyda disgyblion a staff o ddwy ysgol leol, sefydlu tudalen we prosiect yn gwahodd adborth, anfon llythyrau a phosteri yn lleol a chynnal cyfarfodydd rhanddeiliaid ar-lein.

---

Canlyniadau:

Dangosodd y canlyniadau gefnogaeth leol sylweddol i’r cynigion, gan arwain at rannu dros 800 o syniadau gyda ni i’w hystyried yn y dyluniad manwl.

Cynnydd presennol (fel ym mis Gorffennaf 2022):

• Cam 1 Cysylltiadau Cil-y-coed (rhan ddeheuol, islaw parc gwledig y castell) – cafodd ystod eang o arolygon ac asesiadau eu cwblhau, mae’r hen reilffordd wedi’i chymryd i ffwrdd, yn gwneud cais am ganiatâd ar hyn o bryd, cyllid wedi’i sicrhau ar gyfer gwaith adeiladu erbyn mis Mawrth 2023 (yn amodol ar ganiatâd sydd ar waith).
• Llwybr Aml-ddefnyddwyr Cil-y-coed a Chamau Cysylltiadau 2 a 3 – Mae arolygon tir ac ecolegol pellach ac asesiadau a datblygiadau dylunio ar y gweill, gan weithio hyd at wneud cais am bob caniatâd.

Astudiaeth achos: Partneriaeth Grid Gwyrdd Gwent

Amcan:

Mae Partneriaeth Grid Gwyrdd Gwent (PGGG) yn brosiect tair blynedd sy’n rhedeg o fis Mawrth 2020 i fis Mawrth 2023. Mae’r bartneriaeth yn cynnwys pum Awdurdod Lleol Gwent (Sir Fynwy, Blaenau Gwent, Caerffili, Casnewydd a Thorfaen), yn ogystal â Chyfoeth Naturiol Cymru, Forest Research ac Asiantaeth Ynni Hafren Gwy.

Nod y Bartneriaeth GGG yw gwella a datblygu seilwaith gwyrdd – term a ddefnyddir i ddisgrifio’r rhwydwaith o nodweddion naturiol a lled-naturiol, mannau gwyrdd, afonydd a llynnoedd sy’n cyd-fynd ac yn cysylltu pentrefi, trefi a dinasoedd – yn ogystal â darparu cyfleoedd gwaith gwyrdd yn yr ardal. Mae gan seilwaith gwyrdd rôl hanfodol i’w chwarae o ran mynd i’r afael â natur, newid yn yr hinsawdd ac argyfyngau iechyd.

---

Gweithredu:

Mae Partneriaeth GGG yn cyflawni ar draws pum ffrwd waith:

Ffrwd Waith 1: Strategaeth a Phartneriaeth Seilwaith Gwyrdd Rhanbarthol:

Mae’r PGGG yn dangos ffordd arloesol o gydweithio i gyflawni canlyniadau strategol a lleol i ddarparu dull rhanbarthol o ymdrin â Seilwaith Gwyrdd (SG) yng Ngwent.

Ffrwd Waith 2: Coridorau Gwyrdd Gwent

Bydd edrych ar faterion mynediad ar raddfa ranbarthol yn cefnogi arferion gorau ac yn cefnogi’r gwaith o gyflawni gweithiau’r tir yn lleol ac yn rhanbarthol.  Mae pedwar ceidwad cefn gwlad dan hyfforddiant yn cael eu cyflogi gan y bartneriaeth i gyflawni gwelliannau mynediad ac ennill sgiliau a chymwysterau mewn rheoli cefn gwlad.

Ffrwd Waith 3: Astudiaeth i-Tree Eco

Mae i-Tree yn becyn meddalwedd sy’n cael ei ddefnyddio i fesur strwythur ac effeithiau amgylcheddol coed trefol. Gellir defnyddio’r data o’r arolygon hyn i helpu’r rhai sy’n gofalu am goed i wneud penderfyniadau rheoli gwybodus.

Ffrwd Waith 4:  Prosiectau Gwyrdd Gwent

Yn y llif gwaith hwn mae gwelliannau seilwaith gwyrdd yn cael eu darparu ar draws y rhanbarth, gan gynnwys gwelliannau tirwedd, gweithredu rheolaeth sy’n gyfeillgar i beillwyr, plannu coed a gwelliannau mynediad.

Ffrwd Waith 5:  Gwent sy’n Gyfeillgar i Beillwyr

Mae mannau gwyrdd yn cael eu rheoli yn y ffordd ‘Natur Wyllt’, gan adael i laswelltir mewn parciau ac ar hyd ymylon dyfu yn y gwanwyn a’r haf er mwyn creu dolydd a darparu cynefinoedd gwell i bryfed peillio, fel gwenyn a phili-palod yn ogystal ag amrywiaeth o fywyd gwyllt arall.

---

Canlyniadau:

Gellir gweld y gwaith llawr gwlad ar draws Gwent. Mae rhai gwelliannau sy’n cael eu gwneud yn Sir Fynwy’n cynnwys:

• Plannu coed ar draws y sir
• Rheoli glaswelltiroedd sy’n gyfeillgar i beillwyr
• Ymgysylltu â chymunedau lleol

Bydd y tîm PGGG yn llawn gweithgareddau a digwyddiadau yn 2022, felly dilynwch ni ar Twitter @Gwentgreengrid am yr holl newyddion diweddaraf ac ail-drydarwch a rhannwch yn eang.

Cliciwch YMA am fwy o wybodaeth.

Astudiaeth achos: Rhaglen 60 MonLife yn Weithredol

Amcan:

Bu Rhaglen 60 MonLife yn Weithredol yn bosibl gydag arian gan Chwaraeon Cymru. Mae’r rhaglen yn ceisio annog gweithgarwch corfforol gydol oes i bobl 60 oed a mwy drwy gynnig cymorth iddynt ddod yn fwy egnïol yn gorfforol trwy ddosbarthiadau wyneb yn wyneb neu ar-lein.

Mae gan aelodau’r Rhaglen 60 MonLife yn Weithredol fynediad at:

• Ystafelloedd Ffitrwydd gyda rhaglenni 1 i 1 wedi’u teilwra / adolygiadau rhaglenni

• Dosbarthiadau Ffitrwydd Dynodedig (Fit4Life, Ymestyn a Ffyrfhau, Pilates, Ioga, Tai Chi, Dawns Fit4Life, Aml-chwaraeon Fit4Life; Pêl-rwyd cerdded Fit4Life; Ffitrwydd Dŵr; Rhedeg Dŵr; BARRE Rhithwir Les Mills, Balans Corff Rhithwir Les Mills, Sh’Bam Rhithwir Les Mills)

• Sesiynau nofio achlysurol

• Ystafelloedd Iechyd a Sawnas (Heblaw am Drefynwy).

Anogir yr aelodau i gysylltu eu gweithgarwch corfforol â’n App My Wellness trwy gyfrwng eu ffôn clyfar neu oriorau.  Mae hyn yn creu dangosfwrdd ar-lein lle gellir monitro gweithgaredd trwy fynychu campfa/dosbarth, defnydd o ddosbarth rhithwir a gweithgaredd awyr agored megis chwaraeon, cerdded a beicio.

Nod tîm Datblygu Chwaraeon MonLife hefyd yw cysylltu aelodau o’r rhaglen â chlybiau cymunedol lleol fel hoci cerdded; bowlio; rygbi cyffwrdd a digwyddiadau Parkrun. Trwy helpu i greu’r llwybrau hyn i’r gymuned, mae’n darparu amrywiaeth ehangach o weithgareddau i’r aelodau gymryd rhan ynddynt. Mae hyn yn ei dro yn helpu’r aelodau i barhau â’u hiechyd, eu lles a’u mwynhad o weithgareddau corfforol fel rhan o’u ffordd o fyw bob dydd.

Mae’r Rhaglen 60 MonLife yn Weithredol hefyd yn agored i aelodau sy’n cwblhau’r Cynllun Atgyfeirio Ymarfer Corff Cenedlaethol (NERs) i’w helpu i’w cefnogi i weithgarwch ac iechyd corfforol gydol oes.

Gweithredu:

Ystafelloedd Ffitrwydd gyda Thaith Cwsmer 1:1 gyda rhaglenni wedi’u teilwra / adolygiadau rhaglenni

Dosbarthiadau Ffitrwydd Dynodedig (Fit4Life, Ymestyn a Ffyrfhau, Pilates, Ioga, Tai Chi, Dawns Fit4Life, Aml-chwaraeon Fit4Life; Pêl-rwyd cerdded Fit4Life; Ffitrwydd Dŵr; Rhedeg Dŵr; BARRE Rhithwir Les Mills, Balans Corff Rhithwir Les Mills, Sh’Bam Rhithwir Les Mills) Sesiynau Nofio Achlysurol

Ystafelloedd Iechyd a Sawnas (Heblaw am Drefynwy).

Rydym yn edrych yn barhaus i wella’r rhaglen i annog cyfranogiad drwy gyflwyno gweithgareddau amgen fel:  Dawns, Pêl-rwyd Cerdded a Aml-chwaraeon.

Canlyniadau:

Bydd yr holl aelodau sy’n ymuno â’r Rhaglen 60 MonLife yn Weithredol yn cwblhau asesiad ffitrwydd ar wythnos 1 ac wythnos 8. Caiff hyn ei adrodd yn ôl i Chwaraeon Cymru i dynnu sylw at welliannau i’r grŵp iechyd a lles ar gyfer y grŵp oedran hwn.

Ers dechrau’r rhaglen ym mis Ebrill 2021:

• Mae 157 o aelodau wedi cofrestru gyda ni.
• Mae gan 140 o aelodau raglenni ar Ap MyWellness.
• Mae 83% wedi aros am eu mis cyntaf yn y rhaglen.

“Ar ôl y saib hir oherwydd Covid Hir roedd yn dda cael mynd yn ôl i’r gampfa nid yn unig am resymau corfforol ond meddyliol hefyd. Mae gallu mynychu’r gampfa yn dda i’r meddwl gan ei fod yn rhoi ffocws i mi a rhywbeth i edrych ymlaen ato. Gellir torri ar draws y presenoldeb o hyd oherwydd dyddiau lle mae’r lefelau egni’n isel, ond mae’r gwelliant yn amlwg i mi, ac mae’r rhaglen bellach yn dechrau dychwelyd i’r arfer ac mae addasiadau wedi’u gwneud i gadw’r cynnydd.”

Active 60 Member

Astudiaeth achos: Seilwaith Gwyrdd drwy Adran 106

Amcan:

Datblygu a / neu wella cyfleusterau cymunedol a mannau agored amrywiol yn Sir Fynwy trwy gyllid Adran 106.

---

Gweithredu:

Gellir defnyddio cyllid a elwir yn Adran 106 (A106) i ddatblygu a / neu wella cyfleusterau cymunedol a mannau agored amrywiol. Sicrhawyd yr arian yma drwy gais rhwymedigaeth cynllunio, sef gweithred neu gytundeb sydd ynghlwm â’r tir sy’n destun caniatâd cynllunio. Defnyddir cyfraniadau a sicrhawyd drwy rwymedigaethau cynllunio i liniaru neu wneud yn iawn am effeithiau negyddol datblygiad.  O ganlyniad, cynhaliodd tîm SG MonLife y prosiectau canlynol:

Prosiect Gwelliannau Coridor Cil-y-coed – Gyda’r nod o greu gwelliannau ar hyd ffordd Woodstock a Heol Casnewydd yng Nghil-y-coed.

Prosiect gwella SG Cil-y-coed – Gwelliannau Seilwaith Gwyrdd (SG) yn rhan ddwyreiniol tref Cil-y-coed fel rhan o brosiect Cysylltiadau Gwyrdd y Cyngor, a wnaed ar hyd detholiad o ffyrdd llwybr gwyrdd ac mewn parciau a mannau amwynder yng Nghil-y-coed sy’n ffurfio llwybrau Teithio Llesol pwysig drwy’r dref.

Prosiect Peillwyr Parc Gwledig Cil-y-coed – Gyda’r nod o gyflawni cynllun gwella glaswelltir a phlannu coed.  Cyflawnodd y prosiect gynllun torri glaswellt i wneud y gorau o ddolydd blodau gwyllt ar y safle ac roedd yn cynnwys ‘gor-hadu’ rhai ardaloedd â hadau blodau gwyllt brodorol.

Prosiect Mannau Natur Cymunedol Trefynwy – Ategodd hyn cyllid Lleoedd Lleol ar gyfer Natur LlC i ddarparu cyfanswm o 11 o fannau gwyrdd sydd wedi’u gwella’n sylweddol. Bydd y cynllun hefyd yn arwain at leihau defnydd plaladdwyr ar draws yr ardal.  Mae grwpiau diddordeb lleol wedi bod yn rhan o ddatblygiad y safle ac yn awyddus i ymgymryd â thyfu coed a bwyd unwaith y bydd y safleoedd wedi’u cwblhau.

Prosiect Gwella Coridorau Ffordd Gyswllt (Trefynwy) – Prosiect A106 wedi’i ariannu’n llawn sy’n darparu rhywogaethau a rheoli cynefinoedd a gwella er mwyn gwneud yn iawn am golli cynefin i hwyluso datblygiad gerllaw.

---

Canlyniadau

Prosiect Gwelliannau Coridor Cil-y-coed:

• 31 coeden, 40 coeden ffrwythau, 100 o lwyni cyfeillgar i wenyn, 4 planhigyn dringo, 1685 o blanhigion gwrychoedd brodorol, 8 sach o gennin Pedr, 20 hambwrdd o blanhigion plannu sy’n gyfeillgar i beillwyr.
• 100 awr wirfoddol (Cadwch Gil-y-coed yn Daclus, Cil-y-coed yn Ei Blodau, Cadwch Gymru’n Daclus, Gardd Gymunedol Castell Cil-y-coed, Ceidwaid Sustrans lleol, Ysgol Gyfun Cil-y-coed)

Prosiect gwella SG Cil-y-coed:

Prosiect Peillwyr Parc Gwledig Castell Cil-y-coed:

Prosiect Mannau Natur Cymunedol Trefynwy:

Prosiect Gwella Coridorau Ffordd Gyswllt (Trefynwy)

– 0.4 hectar o laswelltir/prysgwydd i gynnal a gwella rhywogaethau glaswelltir; Cefnogi cynefinoedd ar gyfer slorymod a phathewod.

– 1.3 hectar o goetir wedi’i reoli yn cefnogi amrywiaeth o rywogaethau o adar sy’n bridio

– Gosod a monitro 44 blwch pathew a 2 lloches ymlusgiaid. – Roedd y cynllun yn cynnwys y grŵp Building Bridges (pobl ifanc sydd ag anghenion ychwanegol) i wneud blychau pathew a chynnal chwiliadau cnau yn y coetir.