Helena Williams – Tudalen 5 – Monlife

Mwy na £760k o gyllid wedi ei gyhoeddi ar gyfer amgueddfeydd Sir Fynwy

Shire Hall, Trefynwy
Shire Hall, Trefynwy

Mae amgueddfeydd Sir Fynwy sydd yn cael eu rheoli gan MonHeritage, sy’n rhan o Gyngor Sir Fynwy, wedi derbyn hwb ar ôl y rownd ddiwethaf o ddyfarniadau ariannol.

Mae’r cynllun i ail-leoli amgueddfa Trefynwy i’r Shire Hall (Neuadd y Sir) gam yn agosach yn sgil y Grant Datblygu o £349,928 a ddyfarnwyd gan Gronfa Treftadaeth y Loteri Genedlaethol. Bydd y cyllid yn caniatáu’r Cyngor i ail-ddatblygu’r Neuadd Sir fel amgueddfa achrededig.

Roedd grant ychwanegol o £241,697 wedi ei ddyfarnu gan Gronfa Treftadaeth y Loteri Genedlaethol (Casgliadau Deinamig) er mwyn gwella’r gwaith catalogio o Gasgliad Trefynwy ac i ymgynghori gyda chymunedau lleol am y straeon y maent am weld yn cael eu olrhain yn arddangosfeydd yr amgueddfa. Bydd y gwaith hefyd yn cynnwys arddangosfeydd o fewn y gymuned ac yn y Neuadd Sir.

Mae gwaith cadwraeth a gwelliannau i gasgliad Nelson eisoes wedi eu gwneud. Lluniwyd adroddiad a ariannwyd gan Ffederasiwn Amgueddfeydd a Galerïau Cymru yn ystod 2022 a oedd yn amlinellu pwysigrwydd cenedlaethol casgliad Nelson. Mae hyn wedi ei gymeradwyo gan Amgueddfa Forol Genedlaethol, Greenwich. Mae’r amgueddfa hefyd wedi gweithio gyda Race Council Cymru er mwyn cynnal dau weithdy gyda’r testunau na sydd wedi eu trafod rhyw lawer cyn hyn ynglŷn â Nelson ond y mae pobl am weld.

Dywedodd y Cyngh. Sara Burch, Aelod Cabinet sydd yn gyfrifol am amgueddfeydd MonHeritage:
“Rwyf wrth fy modd fod Cronfa Treftadaeth y Loteri Genedlaethol wedi cefnogi’r cynlluniau ar gyfer adleoli amgueddfa Trefynwy i’r Neuadd Sirol. Bydd yn helpu ni ddatblygu’r cynlluniau i wneud yr amgueddfa, y casgliad, ac arddangosfeydd y dyfodol yn fwy cynrychioliadol o Drefynwy, y sir, ei hanes a’i phobl.”

Mae amgueddfeydd MonHeritage yn y Fenni a Chas-gwent hefyd wedi elwa o gyllid. Roeddynt wedi derbyn £173,318 gan Lywodraeth Cymru ar gyfer y prosiect – Ymchwilio, ail-asesu ac adhawlio: treftadaeth a diwylliant cymunedau Du, Asiaidd a Lleiafrifoedd Ethnig Sir Fynwy. Bydd y gwaith hwn yn cyfrannu at yr amcanion treftadaeth yng Nghynllun Gweithredu Gwrth-hiliaeth Cymru. Mae’r dyfarniad yn adeiladu ar y gwaith sydd wedi ei ddechrau yn y ddwy amgueddfa ac yn cyfrannu at ddehongliadau gwell o’r casgliadau, yn cynrychioli eu cysylltiad gyda chaethwasiaeth yn well ynghyd â choloneiddio a’r ymerodraeth, ac yn cydnabod y rôl sydd wedi ei chwarae gan gymunedau Sir Fynwy o ran caethwasiaeth, yr ymerodraeth a globaleidido.

Gyda Race Council Cymru, bydd MonHeritage yn cynnal gweithdai cymunedol er mwyn archwilio ffyrdd i ddehongli’r casgliadau yma yn well. Bydd gweithio gyda chymunedau yn caniatáu’r tîm Dysgu a’r Churadurol i greu rhaglen o weithgareddau sydd yn debygol o gynnwys digwyddiadau diwylliannol ac arddangosfeydd yn lleoliadau Sir Fynwy. At hyn, bydd gweithgareddau cymunedol a dysgu yn cael eu cynnal mewn ysgolion lleol ac yn amgueddfeydd y sir. Bydd y cynnwys yn cael ei ysbrydoli gan y casgliadau a’r dreftadaeth leol yng Nghas-gwent.

Yng Nghas-gwent, mae prosiect sydd wedi ei ariannu gan £10,000 o Gronfa Treftadaeth y Loteri Genedlaethol newydd ei gwblhau er mwyn ymchwilio ac ail-ddehongli bywydau’r nyrsys a oedd wedi gweithio yn yr amgueddfa pan oedd yn ysbyty. Mae’r arddangosfa sydd wedi ei hysbrydoli gan y prosiect ar agor tan fis Rhagfyr 2023.

Bydd amgueddfa Cas-gwent yn agor arddangosfa barhaol yn ymwneud gyda Thaith y Gwy ym mis Gorffennaf. Bydd yn cynnwys llun gan JMW Turner a brynwyd yn diweddar yn dilyn cyfraniad o £76,000 gan Gyngor Celfyddydau Lloegr/Cronfa Grant Prynu V&A a chefnogaeth gan y Loteri Genedlaethol, Museums Association Beecroft Bequest, Ymddiriedolaeth Dyffryn Gwy.

Er mwyn dysgu mwy am amgueddfeydd Sir Fynwy, ewch i www.monlife.co.uk/heritage/

Byddwch yn barod i Fynd yn Wyllt yn y Fenni ym mis Mai!

Mae Grid Gwyrdd Gwent yn cynnal y digwyddiad ‘Gwent Fwyaf yn Mynd yn Wyllt’ ar gyfer y teulu cyfan ar ddydd Sadwrn, 20fed Mai, 2023.  Mae’r digwyddiad, sydd wedi ei ysbrydoli gan natur, yn rhad ac am ddim ac i’w gynnal ym  Mharc Bailey y Fenni rhwng 11am a 4pm. Bydd yn arddangos a’n dathlu y gwaith ffantastig sydd wedi ei wneud ar draws Gwent er mwyn hyrwyddo bioamrywiaeth.

Poster advertising the event

Parc Bailey yw’r lleoliad perffaith ar gyfer y digwyddiad. Mae’n gartref i ddarn o waith celf Nid yw Natur yn daclus, sydd ger y Clwb Rygbi. Mae’r  mosaic yn dathlu’r blodyn diymhongar llygad y dydd, a’i rôl bwysig ar gyfer pryfed peillio gyda chwilen  blodau â choesau trwchus yn hawlio’r sylw. Fel rhan o’r digwyddiad, bydd y gwaith celf yn cael ei ddadorchuddio’n ffurfiol.

Cyn y digwyddiad, bydd swyddogion PGGG yn gweithio gyda phlant iau o ysgolion/grwpiau cymunedol lleol er mwyn creu’r adenydd perffaith ar gyfer peillio. Bydd y plant yn cymryd rhan mewn “Parêd Peillio” gan ddathlu’r bywyd gwyllt lleol ar y diwrnod.

Bydd pobl ifanc o’r Fenni yn creu  murlun newydd ar gyfer y safle. Y gobaith yw y bydd y gymuned leol yn mwynhau’r gwaith celf am flynyddoedd i ddod a bydd y dyluniad yn dathlu’r natur sydd i’w weld yn yr ardal.

Bydd yna ystod o weithgareddau ar gael i deuluoedd a phobl o bob oedran yn ystod y diwrnod, gan gynnwys stondinau crefft a phobl yn olrhain straeon ynghyd â llawer o wybodaeth am brosiectau amgylcheddol a chymunedol ar draws Gwent.

Tra eich bod yn y digwyddiad, beth am fynd ati i helpu’r tîm Grid Gwyrdd Gwent i adeiladu plasty drychfilod o ddeunyddiau sydd wedi eu canfod yn lleol a’u hailgylchu. Bydd hyn yn aros ym Mharc  Bailey ar ôl y digwyddiad, gan ddarparu cartref i amryw o drychfilod.

Bydd bagiau nwyddau a pethau am ddim ar gael i chi fynd â hwy adref. Bydd hyn yn cynnwys peli hadau a chanllawiau ar gyfer caeau fel bod y teulu cyfan yn medru ‘mynd yn wyllt’ ar ôl y digwyddiad.

Dywedodd y Cyngh. Sara Burch, Aelod Cabinet ar gyfer Cymunedau Cynhwysol a Byw: “Mae’r digwyddiad hwn sydd yn rhad ac am ddim, yn ffordd wych o ddwyn cymuned ehangach y Fenni ynghyd, i ddathlu’r amgylchedd. Bydd y gweithgareddau yn rhannu gwybodaeth ac yn llawer o hwyl hefyd. Rwy’n disgwyl ymlaen at weld y gwaith gwych sydd wedi ei wneud gan bobl ifanc y Fenni a chwrdd â chynifer o bobl leol ag sydd yn bosib ar y diwrnod.”

Dywedodd y Cyngh. Catrin Maby, Aelod Cabinet ar gyfer Newid Hinsawdd a’r Amgylchedd: “Mae gwaith Grid Gwyrdd Gwent, sydd yn gwella a’n datblygu’r amgylchedd naturiol ar draws y rhanbarth, mor bwysig.  Mae nid yn unig yn mynd i’r afael gyda’r argyfwng hinsawdd ond hefyd yn chwarae rôl allweddol yn gwella bioamrywiaeth a’n gwella lles y bobl sydd yn byw yn yr ardal. Byddem yn annog cynifer o bobl ag sydd yn bosib i nodi’r dyddiad yn eu dyddiaduron gan ddod i ddigwyddiad y Fenni, sydd yn mynd i fod yn llawn gwybodaeth a hwyl.”

Mae tîm Grid Gwyrdd Gwent yn cynnwys swyddogion o Gyngor Sir Fynwy, CBS Blaenau Gwent, CBS Caerffili, Cyngor Casnewydd a CBS  Torfaen CBC, gyda phawb yn gweithio gyda’i gilydd a Chyfoeth Naturiol Cymru,  Forest Research ac Asiantaeth Ynni Hafren Gwy.

Er mwyn dysgu mwy am Grid Gwyrdd Gwent, ewch i www.monlife.co.uk/cy/outdoor/green-infrastructure/partneriaethau-seilwaith-gwyrdd/gwent-green-grid-partnership/

Dilynwch lwybr Natur Wyllt dros y gwanwyn

The mosaic sculpture in Bailey Park Abergavenny Darnau o waith celf wedi eu creu gan y gymuned ar gyfer y prosiect Natur Wyllt
Darnau o waith celf wedi eu creu gan y gymuned ar gyfer y prosiect Natur Wyllt

Mae pum darn o waith celf mosäig, sydd wedi eu hysbrydoli gan natur, wedi ymddangos mewn gofodau gwyrdd ar hyd a lled Gwent, gan ysbrydoli pobl i feddwl am y natur yr ydym yn medru ei weld yn ein cymunedau.

Mae’r darnau yma o gelf yma wedi  eu datblygu gan y prosiect Natur Wyllt, sydd yn ceisio codi ymwybyddiaeth o’r dirywiad mewn pryfed peillio ac yn annog pobl i weithredu ar lefel leol, gan greu dolydd newydd mewn pentrefi a threfi ar draws  Gwent.

Mae pobl  yn cael eu hannog i fynd allan dros y gwanwyn er mwyn ceisio dod o hyd i’r pum  cerflun a chwblhau’r daith gerdded. Maent wedi eu lleoli ar draws Gwent, sef yn: Gilfach, Bargoed; Parc Bryn Bach, Tredegar; Meysydd Lles Rogerstone, Rogerstone; Fairhill, Cwmbrân a Pharc Bailey, y Fenni.

Wedi dod o hyd i bob un darn, sganiwch y cod  QR er mwyn darllen gwybodaeth gudd am y planhigion a’r pryfed peillio sydd wedi ysbrydoli pob cerflun.

Beth am fynd ati i gysylltu gyda @NatureisntNeat ar Twitter, Facebook ac Instagram a rhannu ag eraill y planhigion a’r pryfed peillio anhygoel yr ydych wedi eu darganfod?

Roedd y gwaith celf wedi eu creu yn ystod  haf 2022, pan oedd cymunedau Gwent yn brysur ac yn adeiladu dyluniadau mosäig  gyda’r arlunydd Stephanie Roberts. Y thema oedd ceisio cofnodi harddwch y byd natur sydd i’w weld mewn gofodau gwyrdd.

Mae’r darnau mosäig yn dathlu’r berthynas rhwng blodau gwyllt, pryfed peillio a  phobl Gwent. Mae pob cerflun wedi ei ysbrydoli gan blanhigion a phryfed peillio lleol, sydd i’w gweld ym mhob un mosäig.

Darnau o waith celf wedi eu creu gan y gymuned ar gyfer y prosiect Natur Wyllt

Dywedodd Aelod Cabinet Cyngor Sir Fynwy ar gyfer Newid Hinsawdd a’r Amgylchedd, y Cyngh. Catrin Maby: “Mae’r gwaith celf newydd yn ffantastig ac yn dysteb barhaol i Natur Wyllt a’r effaith bositif y mae’r egwyddorion yn cael ar fywyd gwyllt a phryfed peillio ar draws  Gwent.”

“Mae’r dull o dethol a dewis pa bryd i ladd gwair yn caniatáu’r glaswellt a’r blodau gwyllt i ffynnu am gyfnod hwy ynghyd ag amrywiaethau o fywyd gwyllt. Mae gweld y gymuned yn dod ynghyd er mwyn dathlu hyn drwy waith celf, sydd wedi ei arwain gan y gymuned, yn wych.”

Mae’r prosiect celf cymunedol yma yn cael ei gefnogi gan Gronfa Amaethyddol Ewrop ar gyfer Datblygiad Gwledig: Ewrop yn Buddsoddi mewn Ardaloedd Gwledig ac wedi ei ariannu gan  Grant Galluogi Adnoddau Naturiol a Lles gan Lywodraeth Cymru.

Am fwy o wybodaeth am Natur Wyllt, ewch os gwelwch yn dda i www.monlife.co.uk/cy/outdoor/nature-isnt-neat/community-artworks/

Dathliadau yng Nghas-gwent wrth i Lwybr Arfordir Cymru ddathlu 10 mlynedd

Cyn Fardd Cenedlaethol Cymru Ifor ap Glyn, Maer Tref Cas-gwent Margaret Griffiths, Jont Bulbeck (Arweinydd Tîm Mynediad Awyr Agored a Hamdden Cyfoeth Naturiol Cymru), Simon Pickering (Pennaeth Tirweddau Dynodedig a Mynediad i Gefn Gwlad, Llywodraeth Cymru), Tricia Cottnam (Swyddog Llwybr Arfordir Cymru), y naturiaethwr Iolo Williams a Dirprwy Arweinydd Cyngor Sir Fynwy, y Cyngh. Paul Griffiths
Cyn Fardd Cenedlaethol Cymru Ifor ap Glyn, Maer Tref Cas-gwent Margaret Griffiths, Jont Bulbeck (Arweinydd Tîm Mynediad Awyr Agored a Hamdden Cyfoeth Naturiol Cymru), Simon Pickering (Pennaeth Tirweddau Dynodedig a Mynediad i Gefn Gwlad, Llywodraeth Cymru), Tricia Cottnam (Swyddog Llwybr Arfordir Cymru), y naturiaethwr Iolo Williams a Dirprwy Arweinydd Cyngor Sir Fynwy, y Cyngh. Paul Griffiths

Glan yr Afon yng Nghas-gwent oedd y man dathlu ar ddydd Llun, 27ain Mawrth, wrth i ni ddathlu pen-blwydd Llwybr Arfordir Cymru yn 10 mlwydd oed. Roedd y digwyddiad, a fynychwyd gan gynrychiolwyr o Gyngor Sir Fynwy, Llywodraeth Cymru a Chyfoeth Naturiol Cymru, wedi amlygu’r manteision a ddaw o fynd allan i’r awyr agored a phrofi byd natur. Roedd y naturiaethwr, cadwraethwr a’r cyflwynwyd teledu, Iolo Williams yn un o’r gwesteion, ynghyd â chyn Fardd Cenedlaethol Cymru, Ifor ap Glyn.

Ar y safle ger Pont Cas-gwent, roedd Iolo wedi dadorchuddio bocs sŵn newydd sydd yn disgrifio’r amrywiaeth o fywyd gwyllt sydd i’w weld ar Lwybr Arfordir Cymru. Mae Iolo wedi recordio tair neges hefyd ac mae cyn Fardd Cenedlaethol Cymru, Ifor ap Glyn yn darllen ei gerdd Bendith Llwybr yr Arfordir. Mae cerddwyr ar y llwybr arfordirol yn medru defnyddio’r bocs sŵn er mwyn dod ag amrywiaeth cyfoethog bywyd gwyllt yr ardal yn fyw wrth iddynt fynd ar eu ffordd. Mae pedair neges gan y bocs sŵn, yn Gymraeg ac yn Saesneg, ac mae’n cynnig ffordd fwy hygyrch o glywed gwybodaeth. Mae modd newid y negeuon er mwyn eu cadw’n ffres ac yn berthnasol.

Iolo Williams yn arddangos y bocs sŵn newydd ar Lwybr Arfordir Cymru ger glan yr afon yng Nghas-gwent
Iolo Williams yn arddangos y bocs sŵn newydd ar Lwybr Arfordir Cymru ger glan yr afon yng Nghas-gwent 

Roedd yr arlunydd Michael Johnson wedi dylunio a gwneud gwaith celf o gerrig crynion ar gyfer y safle yng Nghas-gwent sydd yn cynnwys rhan o gerdd Ifor ap Glyn. Mae gwaith celf tebyg i’w weld yn Sir Fflint.

Cyn Fardd Cenedlaethol Cymru, Ifor ap Glyn, yn darllen ei gerdd am lwybr yr arfordir, ger glan yr afon yng Nghas-gwent.
Cyn Fardd Cenedlaethol Cymru, Ifor ap Glyn, yn darllen ei gerdd am lwybr yr arfordir, ger glan yr afon yng Nghas-gwent.  

Wrth agor y digwyddiad, dywedodd Iolo Williams: “Rwyf wrth fy modd yn cael fy ngwahodd i helpu dathlu penblwydd Llwybr Arfordir Cymru yn 10 mlwydd oed. Dros y ddegawd ddiwethaf, rwyf wedi cerdded sawl rhan o’r llwybr ac mae amrywioldeb y dirwedd a’r bywyd gwyllt yn fy synnu bob un tro. Roedd y cyfnodau clo adeg Covid wedi ein dysgu ni pa mor bwysig yw’r byd naturiol ar gyfer ein lles corfforol a meddyliol ac rwyf yn gobeithio y bydd y digwyddiad hwn yn annog mwy o bobl i fynd allan a mwynhau’r byd naturiol anhygoel sydd gan Gymru.”

Dywedodd cyn Fardd Cenedlaethol Cymru Ifor ap Glyn: “Er bod y digwyddiad hwn yn dathlu dechrau (a diwedd!) y daith yng Nghas-gwent, mae cerddwyr yn medru creu eu mannau ‘dechrau’ a ‘gorffen’ eu hunain unrhyw le ar hyd y llwybr sydd yn 870 milltir. Y peth pwysig yw mynd allan a mwynhau’r llwybr.”

Iolo Williams yn siarad am fywyd gwyllt gyda disgyblion o Ysgol Gynradd y Dell
Iolo Williams yn siarad am fywyd gwyllt gyda disgyblion o Ysgol Gynradd y Dell 

Mae Cyngor Sir Fynwy, Cyngor Sir Fflint a Chyfoeth Naturiol Cymru wedi bod yn cydweithio dros y flwyddyn ddiwethaf er mwyn gwella’r ffyrdd y mae pobl yn medru cael mynediad at Lwybr Arfordir Cymru. Mae cyllid ar gyfer y prosiect wedi ei roi gan Lywodraeth Cymru ac awdurdodau lleol eraill. Mae’r prosiect yn ceisio dwyn ynghyd y mannau yn y gogledd a’r de fel bod pobl yn cael ymdeimlad o gysylltiad, treftadaeth a dathu’r orchest hon.

Dywedodd y Cyngh. Sara Burch, Aelod Cabinet ar gyfer Cymunedau Cynhwysol a Byw: “Mae Llwybr Arfordir Cymru yn cynnig cyfle pwysig i brofi harddwch y sir a gwella ein lles, yn feddyliol a’n gorfforol. Hoffem ddiolch i Gyfoeth Naturiol Cymru, Cyngor Sir Fflint, Llywodraeth Cymru, Ifor Ap Glyn, Iolo Williams, Croeso i Gerddwyr Cas-gwent a Cherddwyr Gwy Isaf, am ddod ynghyd i ddathlu penblwydd Llwybr Arfordir Cymru yng Nghas-gwent.”

Dywedodd y Cyngh. Catrin Maby, Aelod Cabinet ar gyfer Newid Hinsawdd a’r Amgylchedd: “Mae ychwanegu’r bocs sŵn at y llwybr yng Nghas-gwent yn mynd i gyfoethogi profiad pobl o’r daith a chodi ymwybyddiaeth o’r bywyd gwyllt amrywiol ac anhygoel sydd i’w weld yma. Rwy’n gobeithio y bydd cynifer o bobl ag sydd yn bosib yn mwynhau’r bocs sŵn ac yn archwilio’r llwybr ar ôl cael eu hysbrydoli gan y wybodaeth y maent yn clywed.”

Rheolwr Mynediad i Gefn Gwlad MonLife Cyngor Sir Fynwy, Ruth Rourke, yn agor y digwyddiad gydag Iolo Williams
Rheolwr Mynediad i Gefn Gwlad MonLife Cyngor Sir Fynwy, Ruth Rourke, yn agor y digwyddiad gydag Iolo Williams

Yn ogystal â bod yn fan dechrau ar gyfer Llwybr Arfordir Cymru, mae Cas-gwent hefyd yn cynnig cyfle i ymuno gyda nifer o deithiau cerdded eraill fel taith Gerdded Dyffryn Gwy a Llwybr Cenedlaethol Clawdd Offa. Eleni, 2023, yw Blwyddyn y Llwybrau ac roedd y digwyddiad wedi dathlu hyn hefyd.

Roedd Croeso i Gerddwyr Cas-gwent wedi cynnal ‘taith gerdded iachus’ fer er mwyn dathlu’r digwyddiad a hyrwyddo’r Ŵyl Gerdded sydd i’w chynnal ar 12fed Ebrill. Roedd Cerddwyr Dyffryn Gwy Isaf yno hefyd ac wedi cynnal taith gerdded hirach. Roedd staff Mynediad i Gefn Gwlad a swyddogion rhanbarthol Llwybr Cenedlaethol Clawdd Offa a Llwybr Arfordir Cymru yno hefyd er mwyn trafod cyfleoedd gwirfoddoli a ble i gerdded. Rodd disgyblion o Ysgol Gynradd y Dell wedi mynychu’r digwyddiad gan gyflwyno llyfr i Iolo Williams yr oeddynt wedi ei greu.

Mae Llwybr Arfordir Cymru, sy’n 870 milltir, yn cynnig cyfleoedd i’r cyhoedd i ymgysylltu gyda bioamrywiaeth ar gyfer eu hiechyd a’u lles.

Roedd y digwyddiad, a gynhaliwyd mewn lle y mae morloi a hebogau Peregrine i’w gweld yn aml, hefyd yn cynnwys Nid yw Natur yn Daclus, a Grid Gwyrdd Gwent a Lefelau Byw, yn ymgymryd â gweithgareddau ar gyfer y cyhoedd a’r plant o Ysgol Gynradd y Dell yn y dref.

Cynulleidfaoedd wedi dod ynghyd i weld Iolo Williams yn dadorchuddio bocs sŵn newydd, sydd yn cynnwys gwybodaeth am lwybr yr arfordir a cherdd sydd wedi ei hysbrydoli gan y llwybr
Cynulleidfaoedd wedi dod ynghyd i weld  Iolo Williams yn dadorchuddio bocs sŵn newydd, sydd yn cynnwys gwybodaeth am lwybr yr arfordir a cherdd sydd wedi ei hysbrydoli gan y llwybr  

Am fwy o wybodaeth am Lwybr Arfordir Cymru, ewch i www.walescoastpath.gov.uk/

Cynigion ar gyfer Gofodau Natur Cymunedol yng Nghas-gwent yn dechrau siapio

Cadarnhawyd y llynedd mai Cas-gwent fyddai’r dref nesaf i elwa o’r Prosiect Gofodau Natur, a hynny ar ôl cwblhau’r cynlluniau yn Nhrefynwy. Gofynnwyd i drigolion a budd-ddeiliaid am eu barn yn Hydref  2022 ar y gwelliannau posib ar gyfer gofodau gwyrdd. Mae’r prosiect nawr yn dechrau siapio ac mae’n amser i rannu eich adborth ar y pedwar cynllun arfaethedig yn y dref.

Y pedwar safle yng Nghas-gwent sydd i’w datblygu y tro hwn yw: y Danes, Severn Crescent, Ffordd Woolpitch a Ffordd Strongbow. Mae’r safleoedd yma wedi eu dewis yn seiliedig ar yr ymatebion a dderbyniwyd yn ystod camau cyntaf yr ymgynghoriad  a lle mae’n bosib diwallu anghenion yr amgylchedd a’r gymuned.

Mae trigolion, busnesau a grwpiau cymunedol yn cael eu hannog i ymweld gyda thudalennau gwe Gofodau Natur Cymunedol er mwyn gweld y dyluniadau a rhannu eu hadborth erbyn 10fedMawrth 2023. Yn dilyn y cyfnod hwn i rannu adborth, mae’r Cyngor am barhau i reoli a gwella gofodau gwyrdd, ac felly, rydym yn croesawu awgrymiadau ar unrhyw adeg.

Dywedodd y Cynghorydd Sara Burch, Aelod Cabinet ar gyfer Cymunedau Cynhwysol ac Egnïol: “Rwyf yn falch iawn i weld y pedwar cynllun yma oll yn cael eu datblygu drwy gyfrwng y cynigion yma ar gyfer Cas-gwent. Roedd yr ymateb i’r ymgynghoriad y llynedd yn ffantastig ac wedi helpu i lywio’r cynlluniau yma. Rwyf yn disgwyl ymlaen at weld Cas-gwent yn cael gofodau newydd, gwyrdd a hyfryd ar gyfer mwynhau ac ymlacio ynddynt yn y dyfodol.”

Dywedodd y Cynghorydd Catrin Maby, Aelod Cabinet ar gyfer Newid Hinsawdd a’r Amgylchedd: “Bydd y gofodau yn ymgyfoethogi’r amgylchedd yng Nghas-gwent ar gyfer pobl a bywyd gwyllt. Byddant hefyd yn cynnig buddion iechyd a lles i bawb. Byddem yn annog cynifer o bobl ag sydd yn bosib i rannu eu hadborth er mwyn gwneud y gofodau yma yn ofodau gwirioneddol ar gyfer y gymuned.”

Mae’r Prosiect Gofodau Natur Cymunedol, a gefnogwyd gan gyllid  Lleoedd Lleol ar gyfer Natur Llywodraeth Cymru, yn anelu i wella ein gofodau gwyrdd ar gyfer natur a chefnogi cyfleoedd ar gyfer iechyd a lles. Mae modd gwneud hyn mewn amryw o ffyrdd, fel plannu  coed, neilltuo lleoedd ar gyfer tyfu bwyd yn y gymuned a phlannu blodau gwyllt ar gyfer pryfed peillio. Bydd modd mynd yn agos at fyd natur yno a bod yn egnïol.

Er mwyn dysgu mwy, ewch i: Ymgynghoriad: Gofodau Natur Cymunedol – Monlife

Y cynnig ar gyfer Gofod Natur Cymunedol ar gyfer Ffordd Woolpitch, Cas-gwent
Y cynnig ar gyfer Gofod Natur Cymunedol ar gyfer y Danes, Cas-gwent
Y cynnig ar gyfer Gofod Natur Cymunedol ar gyfer Ffordd Strongbow, Cas-gwent
Y cynnig ar gyfer Gofod Natur Cymunedol ar gyfer Severn Crescent, Cas-gwent

Proposals for Community Nature Spaces in Chepstow take shape

Last year it was confirmed that Chepstow would be the next town to benefit from the Community Nature Spaces Project following the completion of schemes in Monmouth. Residents and stakeholders were asked for their views on possible enhancements for green spaces in the Autumn of 2022. The project is now progressing and it’s time to share your feedback on the four proposed schemes around the town.

The four Chepstow sites that will be taken forward at this time are: The Danes, Severn Crescent, Woolpitch Road and Strongbow Road. These sites have been selected based on responses received during the first stages of the consultation and where it’s possible to meet the needs of the environment and the community. 

Residents, businesses and community groups are encouraged to visit the Community Nature Spaces webpage to see the designs and share their feedback by 10th March 2023. Following this feedback period, the council wants to continue management and enhancement of green spaces, so ideas are welcomed at any time.

Cllr. Sara Burch, Cabinet Member for Active & Inclusive Communities said: “I am pleased to see the four schemes taking shape in these proposals for Chepstow. The response to the consultation last year was fantastic and has helped to shape these schemes. I look forward to Chepstow having new, green and beautiful spaces to enjoy and relax in in the future.”

Cllr. Catrin Maby, Cabinet Member for Climate Change & the Environment said: “These spaces will enrich the environment in Chepstow for people and for wildlife. They will also bring health and wellbeing benefits for everyone. I would encourage as many local people to share their feedback as possible and help make these spaces truly for the community.”

The Community Nature Spaces Project, supported by Welsh Government’s Local Places for Nature funding, aims to improve our green spaces for nature and help support opportunities for health and wellbeing. This can be done in a variety of ways, such as by planting trees, adding raised beds for community food growing and increasing wildflower planting for pollinators. They will be places to get up close to nature and get active. To find out more visit: www.monlife.co.uk/outdoor/consultation-community-nature-spaces/

Woolpitch Wood
Severn Crescent
Strongbow Road
The Danes

Tags: climate emergency, community nature spaces, Monmouthshire

Treftadaeth Sir Fynwy i elwa o wobrau ariannol

Cadi te – gyda chapsiynau. Mae ein casgliadau'n cynnwys eitemau sy'n datgelu cynnyrch yr Ymerodraeth Brydeinig. Bydd y gwaith hwn yn dehongli'r gwrthrychau hyn yn well.
Cadi te – gyda chapsiynau. Mae ein casgliadau’n cynnwys eitemau sy’n datgelu cynnyrch yr Ymerodraeth Brydeinig.  Bydd y gwaith hwn yn dehongli’r gwrthrychau hyn yn well.

Mae MonLife, sy’n rhedeg gwasanaeth Treftadaeth MonLife Cyngor Sir Fynwy, wedi sicrhau dau ddyfarniad cyllid gwerth dros £415,000 gan Lywodraeth Cymru a Chronfa Dreftadaeth y Loteri Genedlaethol. Mae’r dyfarniad yn galluogi Treftadaeth MonLife i weithio’n agos gyda chymunedau yn Sir Fynwy, dros y ddwy flynedd nesaf er mwyn sicrhau bod straeon pawb yn cael eu hadrodd yn amgueddfeydd y sir.

Mae Cronfa Treftadaeth y Loteri Genedlaethol wedi dyfarnu £241,697 ar gyfer y prosiect ‘Casgliadau Deinamig – Agor y Blwch’ sy’n darganfod a rhannu casgliad hanes lleol Trefynwy. Bydd y gwaith hwn yn trawsnewid sut y cofnodir casgliadau hanes lleol Trefynwy, gan eu gwneud yn berthnasol i gymunedau heddiw.

Adolygiad Casgliadau - gyda chapsiynau. Bydd ein prosiectau yn ein galluogi i wella gwybodaeth am ein casgliadau a mynediad atynt
Adolygiad Casgliadau – gyda chapsiynau.  Bydd ein prosiectau yn ein galluogi i wella gwybodaeth am ein casgliadau a mynediad atynt

Bydd y prosiect yn rhedeg rhwng Ebrill 2023 a Mawrth 2025 a bydd y tasgau’n cynnwys: Gwella cronfa ddata catalogau cyfrifiadurol a chomisiynu adroddiad ar arteffactau ymerodraethol, caethwasiaeth a gwladychiaeth o fewn y casgliad hanes lleol, i ategu adroddiadau a gynhyrchwyd yn ddiweddar am gasgliadau amgueddfeydd yn y Fenni a Chas-gwent.

Bydd tîm Treftadaeth MonLife yn gweithio gyda grwpiau cymunedol amrywiol i archwilio’n gritigol sut a beth sy’n cael ei gofnodi am gasgliadau, gan gynnwys nodi termau allweddol. Bydd hyn yn cynnwys gweithio gyda Chyngor Hil Cymru i gefnogi sesiynau gyda grwpiau hil amrywiol; y rhai sydd ag anabledd a’r gymuned LHDTC+, ac yn gweithio gyda phobl sy’n deall ecoleg a newid yn yr hinsawdd.

Bydd y prosiect hwn yn arwain at arddangosfa deithiol gymunedol wedi’i chyd-guradu, sy’n archwilio’r cwestiwn “Beth sy’n gwneud Trefynwy?” Bydd hyn yn golygu bod modd clywed gwahanol safbwyntiau, archwilio cyd-destunau newydd ac adrodd amrywiaeth o straeon. Bydd yr arddangosfa yn mynd o amgylch lleoliadau cymunedol, gan rannu casgliadau gyda chynulleidfaoedd newydd na fyddai efallai wedi ymweld â’r amgueddfa o’r blaen. Bydd cyd-arddangosfa yn y Neuadd Sirol yn galluogi themâu a archwilir yn y prosiect i gael eu harddangos a threialu dulliau newydd cyn ailddatblygiad Amgueddfa’r Neuadd Sirol. Bydd rhaglen ymgysylltu cymunedol o sesiynau dysgu, gweithdai trafod, sesiwn y Dadeni a gweithgareddau crefft yn hwyluso trafodaeth am ein casgliadau.

Meddai Andrew White, Cyfarwyddwr Cronfa Treftadaeth y Loteri Genedlaethol yng Nghymru:  “Mae treftadaeth ar gyfer pawb, ac rydym am weld ystod ehangach o bobl yn ymwneud â threftadaeth, a dyna pam rydym yn cefnogi prosiect ‘Casgliadau Deinamig – Agor y Blwch’ Cyngor Sir Fynwy. Trwy ein cyllid rydym yn ceisio dod â chymunedau ynghyd drwy ymgysylltu’n ddyfnach â threftadaeth, yn enwedig drwy ddod o hyd i ffyrdd creadigol o ddod â threftadaeth i gynulleidfaoedd newydd.   Bydd hyn yn helpu i drafod ac archwilio ein treftadaeth fel y gall pobl a chymunedau ledled Cymru ymgysylltu â, dehongli, a chyd-ddeall ein gorffennol.”

I gefnogi casgliadau Treftadaeth MonLife yn Amgueddfeydd y Fenni a Chas-gwent, mae MonLife wedi derbyn £173,318 gan Lywodraeth Cymru. Mae’r cyllid ar gyfer y prosiect ‘Ymchwilio, ail-archwilio ac adennill: etifeddiaeth a diwylliant cymunedau Du, Asiaidd a Lleiafrifoedd Ethnig Sir Fynwy’. Bydd y gwaith hwn yn cyfrannu at y nodau treftadaeth yng Nghynllun Gweithredu Atal Hiliol Cymru.   Mae’r wobr yn adeiladu ar waith a ddechreuwyd yn y ddwy amgueddfa, a bydd yn arwain at well dehongliad o’r casgliadau, gan gynrychioli’n well eu cysylltiadau â chaethwasiaeth, gwladychu ac ymerodraeth a chydnabod rôl cymunedau Sir Fynwy yn y gorffennol mewn caethwasiaeth, ymerodraeth a globaleiddio.

Gyda gyda Chyngor Hil Cymru, bydd Treftadaeth MonLife yn cynnal gweithdai cymunedol i archwilio ffyrdd o ddehongli’r casgliadau’n well. Bydd cydweithio â’r cymunedau’n galluogi’r tîm Dysgu a Churaduriaeth i greu rhaglen weithgareddau, sy’n debygol o gynnwys digwyddiadau diwylliannol ac arddangosfeydd mewn lleoliadau Sir Fynwy. Yn ogystal, bydd gweithgareddau cymunedol a dysgu mewn ysgolion lleol ac yn amgueddfeydd y sir. Bydd y cynnwys yn cael ei ysbrydoli gan y casgliadau a threftadaeth leol.

Ymwelodd Dirprwy Weinidog y Celfyddydau a Chwaraeon, Dawn Bowden, ag Amgueddfa’r Fenni yn ddiweddar a dywedodd:  “Roedd yn ardderchog i ddysgu mwy am sut y bydd ein cyllid yn cael ei ddefnyddio gan MonLife.   Mae angen i’n hamgueddfeydd, orielau, llyfrgelloedd, theatrau, a lleoliadau chwaraeon cenedlaethol a lleol fod yn gynhwysol o bobl a lleoedd Pobl Dduon, Asiaidd a Lleiafrifoedd Ethnig.  Rhaid i’n diwylliant, ein treftadaeth a’n gwasanaethau chwaraeon fod yn gymwys yn ddiwylliannol ac yn adlewyrchu’r hanes a’r cyfraniad a wnaed gan bobl Ddu, Asiaidd a Lleiafrifoedd Ethnig i’r gymdeithas yng Nghymru.

“Rydw i wedi ymrwymo i gyflawni’r nodau a’r camau gweithredu yng Nghynllun Gweithredu Cymru Wrth-hiliol ac ymrwymiadau’r Rhaglen Lywodraethu o fewn fy mhortffolio.  Rwy’n edrych ymlaen at weld sut mae prosiect MonLife yn cyfrannu at ein cynnydd parhaus wrth i ni sicrhau newid ystyrlon gyda phobl Dduon, Asiaidd a Lleiafrifoedd Ethnig ledled Cymru, ac ar eu cyfer.”

Mae’r gwaith hwn yn ategu penderfyniad diweddar Cyngor Sir Fynwy i ddod yn aelod o rwydwaith Dinas Noddfa ac i ddechrau’r broses o wneud cais ffurfiol i fod yn sir noddfa i’r rhai sy’n ffoi rhag erledigaeth.

Dywedodd y Cynghorydd Sara Burch, aelod cabinet Cyngor Sir Fynwy dros Gymunedau Cynhwysol a Gweithredol: “Rydym yn ddiolchgar iawn am yr arian yma gan Lywodraeth Cymru a Chronfa Treftadaeth y Loteri Genedlaethol.  Bydd yn arwain at welliannau arwyddocaol yn y ffordd mae ein casgliadau treftadaeth yn cael eu dehongli, eu harddangos a’u cyfathrebu.   Bydd y gweithgareddau, sydd wedi eu cynllunio yn y ddwy raglen hyn, yn ein helpu i nodi a rhannu â phobl y straeon sy’n gysylltiedig â’n casgliadau a’n bro, sy’n dathlu amrywiaeth ddiwylliannol lawn ein cymunedau yn Sir Fynwy a bydd yn galluogi cynrychiolaeth o’n holl gymunedau yn ein hamgueddfeydd. Rydym yn edrych ymlaen at weithio gyda Chyngor Hil Cymru i sicrhau bod ein casgliadau yn berthnasol, yn barchus ac yn gynhwysol.”

I gael mwy o wybodaeth am Dreftadaeth MonLife, ewch i https://www.monlife.co.uk/cy/heritage/

Yn barod am hwyl hanner tymor gyda MonLife?

Mae MonLife wedi llunio rhaglen o weithgareddau cyffrous i blant, pobl ifanc a theuluoedd i’w mwynhau yn ystod hanner tymor ysgol mis Chwefror eleni.

Mae Gemau Sir Fynwy yn dychwelyd, gan ddarparu cyfle gwych i ddysgu sgiliau newydd, magu hyder, cwrdd â phobl newydd ac yn bwysicaf oll cael hwyl drwy chwaraeon.  Bydd y rhaglen wythnos o hyd yn rhedeg o ddydd Llun 20fed hyd at ddydd Gwener 24ain Chwefror a chaiff ei gynnal ar draws canolfannau hamdden y sir (Y Fenni, Cil-y-coed, Cas-gwent a Threfynwy). Dilynwch y ddolen am fwy o wybodaeth a’r ffurflen archebu – www.monlife.co.uk/cy/monactive/childrens-activities/the-monmouthshire-games/

Yng nghanolfan hamdden Trefynwy mae’r ganolfan chwarae dan do, sy’n cynnwys drysfa ddringo tri llawr cyffrous, sy’n cynnwys system amseru unigryw curwch y cloc. Mae yna hefyd ardal twdlod ddynodedig (sy’n gaeedig). Mae’r ganolfan chwarae ar agor saith diwrnod yr wythnos (heblaw gwyliau’r banc) rhwng 10am a 5.30pm ac mae’n addas ar gyfer yr oedrannau babanod a phlant bach (0-3), plant ifanc (4-8) a phlant hŷn (9-11).  Nodwch oherwydd archeb breifat mae’r ganolfan chwarae ar gau i’r cyhoedd Dydd Sadwrn 18fed ac 25ain Chwefror o 4pm-6pm.

Mae digon o hwyl hefyd i’r teulu cyfan ym mhyllau’r canolfannau hamdden gyda sesiynau anhygoel i’ch diddanu chi neu’ch plant.  Darganfyddwch fwy Nofio – Gweithgareddau Gwyliau MonLife

Mae llawer o hwyl am ddim i’w gael yn Amgueddfeydd MonLife.   Dilynwch y llwybrau chwarae yn amgueddfeydd y Fenni a Chas-gwent, chwarae gwisg yn Amgueddfa’r Neuadd Sirol yn Nhrefynwy a byddwch yn greadigol gyda’n byrddau sialc, stondin farchnad a gemau ‘datryswch y drosedd’. Gall plant hefyd goginio rhywbeth yng Nghegin Fwd Amgueddfa’r Fenni a chwarae yn y gerddi gyda gwarbaciau arbennig wedi’u llenwi â phethau hwyliog i’w gwneud yn yr awyr agored, teganau a gemau.

Gall pobl ifanc hefyd fynd yn gudd yn y Neuadd Sirol yn Nhrefynwy, ac amgueddfeydd Cas-gwent a’r Fenni, a phrofi eu sgiliau ditectif fel rhan o Lwybr Dirgelwch Montgomery Bonbon cenedlaethol yr Amgueddfa, a drefnwyd gan Kids in Museums a Walker Books. Mae’r llwybr yn dathlu rhyddhau llyfr plant newydd Montgomery Bonbon: Murder at the Museum a ysgrifennwyd gan y digrifwr Alasdair Beckett-King a darluniwyd gan Claire Powell. Felly beth am ymweld ag amgueddfeydd Sir Fynwy dros hanner tymor ac ymuno â’r hwyl am ddim.  I ddod o hyd i oriau agor yr amgueddfa ewch i: www.monlife.co.uk/cy/heritage/

Bydd MonLife hefyd yn cynnal sesiynau Aros a Chwarae am ddim lle bydd plant a theuluoedd yn cael y cyfle i ddewis o lawer o weithgareddau gan gynnwys chwarae corfforol, celf a chrefft, adeiladu ffau neu i ble bynnag y mae eu dychymyg yn eu cymryd.  Mae’r sesiynau yn cael eu cynnal yn Hen Ysgol Eglwys Rhaglan ar yr 21ain Chwefror rhwng: 10am-hanner dydd; y Neuadd Sirol, Trefynwy ar yr 21ain Chwefror rhwng 1:30pm-3:30pm; Cwt y Sgowtiaid a Geidiaid Magwyr ar y 23ain Chwefror rhwng 10am-hanner dydd; Ysgol Gynradd Deri View ar y 23ain Chwefror rhwng 1:30pm-3:30pm.  Nodwch fod angen goruchwyliaeth gan rieni ar gyfer plant dan 11 oed. Archebwch nawr trwy’r ffurflen ganlynol: https://forms.office.com/e/w38MZvNMGp

Bydd MonLife yn cynnal sesiynau Chwarae Gweithredol AM DDIM yn y Fenni, Cas-gwent, Cil-y-coed a Threfynwy yn ystod gwyliau hanner tymor mis Chwefror. Mae rhaglen Chwarae Gweithredol MonLife yn 1 awr a 55 munud lle gellir gadael plant 5-11 oed gyda’n gweithwyr chwarae hynod hyfforddedig a phrofiadol, a dewis o amrywiaeth o weithgareddau i’w chwarae gan gynnwys chwarae corfforol, celf a chrefft, adeiladu ffau neu ble bynnag mae eu dychymyg yn eu cymryd. Mae’r sesiynau hyn bellach wedi’u harchebu’n llawn

Bydd y canolfannau ieuenctid ar draws y sir hefyd ar agor ar ddiwrnodau penodol er mwyn i bobl ifanc ymweld â nhw. Maen nhw’n ofod diogel i bobl ifanc gael mynediad, lle gallant gymryd rhan mewn gweithgareddau, cwrdd â ffrindiau newydd, gyda chefnogaeth Gweithwyr Ieuenctid cymwys a chofrestredig. Bydd Yr Attik, Trefynwy, ar agor ddydd Mawrth 21ain rhwng 3pm a 5pm, dydd Mercher 22ain rhwng 3pm ac 8pm a Dydd Gwener 24ain rhwng 3pm a 6pm. Bydd Y Caban, Y Fenni ar agor dydd Mawrth 21ain a dydd Mercher 22ain Chwefror, 3pm-8pm a dydd Gwener 24ain, 3pm-6pm. Bydd Y Parth, Cil-y-coed ar agor ddydd Mawrth 21ain 2pm-8pm a bydd canolfan ieuenctid ‘The Pav’ yn Thornwell, Cas-gwent, ar agor ddydd Mawrth 21ain rhwng 2pm ac 8pm a Dydd Gwener 24ain Chwefror 2pm-7pm.

Mae manylion llawn am yr hyn sy’n digwydd dros hanner tymor i’w gweld yma: www.monlifeholidayactivities.co.uk/cy/activities-cymraeg/

Gwybodaeth Covid Rhwydwaith Mynediad Cefn Gwlad Sir Fynwy

“Arhoswch yn weithredol, arhoswch yn ddiogel.”

Dilynwch Ganllawiau Llywodraeth Cymru sy’n berthnasol i bawb sy’n byw neu’n teithio yng Nghymru.

  • Arhoswch gartref os oes gennych chi neu unrhyw un rydych chi’n byw gyda nhw Symptomau Coronafeirws, mae hyn yn cynnwys os yw Profi, Olrhain a Diogelu GIG Cymru wedi cysylltu â chi ac y dywedwyd wrthych am hunan-ynysu
  • Byddwch yn wyliadwrus o ran golchi dwylo a hylendid

Pa Safleoedd Cefn Gwlad a Hawliau Tramwy Cyhoeddus sydd ar agor?

Mae pob un o’n safleoedd cefn gwlad ar agor i’w defnyddio ac nid oes meysydd parcio ar gau ar hyn o bryd.  

Mae pob llwybr sydd ar gau yn cael ei adolygu a bydd unrhyw ddiwygiadau’n ymddangos yma.  Gellir dod o hyd i fanylion am gau llwybrau oherwydd llifogydd, pontydd peryglus ac ati yma.

Cyn ymweld

  • Gwnewch eich addewid i Gymru i ofalu am ein cymunedau lleol a gwarchod ein tirweddau.
  • Cynlluniwch o flaen llaw – gwiriwch beth sydd ar agor ac ar gau cyn i chi gychwyn.  Paciwch hylif diheintio dwylo a mygydau wyneb.
  • Osgowch dorfeydd – Dewiswch le tawel ac os yw’n brysur ewch i gyrchfan wahanol.

Byddwch yn Gall o ran Antur

Tra byddwch chi yno

  • Os yw ein meysydd parcio yn llawn, neu’n brysur, dewch yn ôl dro arall a pheidiwch â pharcio ar ffyrdd mynediad neu ffyrdd cyfagos.
  • Peidiwch ag oedi mewn meysydd parcio, fel bod eraill yn gallu mynd a dod yn ddiogel.
  • Ewch â’ch sbwriel adref
  • Mae nifer o lwybrau troed a llwybrau ceffylau yn croesi gerddi preifat, ffermydd a thir fferm.   Cofiwch gadw at y llwybrau a dilynwch y Cod Cefn Gwlad newydd.
  • Byddwch yn berchennog ci cyfrifol drwy ddilyn y Cod Cerdded Cŵn
  • Mwynhewch eich ymweliad, cael hwyl, gwnewch atgof

Pethau i’w gwneud

Darganfyddwch beth y gallwch ei wneud wrth Ymweld â Sir Fynwy.

Hefyd, i gael gwybodaeth am ble i gerdded, neu i roi gwybod am broblemau, defnyddiwch ein Map Mynediad Cefn Gwlad Mae’r Gwasanaeth Mynediad Cefn Gwlad yn derbyn nifer fawr o adroddiadau o ran problemau ar hyn o bryd.  Nodwch os ydych yn adrodd am unrhyw beth, mae’n ddigon posib y bydd oedi cyn i chi dderbyn ymateb.   Mae ein swyddfeydd yn Rhaglan a Neuadd y Sir o hyd ar gau i’r cyhoedd a bydd yn cymryd peth amser cyn y bydd yr holl weithgareddau gwirfoddoli yn cael eu hail-ddechrau.

Ymwelydd â chanolfan hamdden Cil-y-coed yn dychwelyd i ddiolch i’r rhai a helpodd i achub ei fywyd!

Dychwelodd ymwelydd i ganolfan hamdden Cil-y-Coed yn ddiweddar i ddiolch i staff y ganolfan am eu hymateb cyflym, pan ddioddefodd argyfwng meddygol allai fod yn angheuol yn gynharach yn y flwyddyn. Cafodd Alan Owen o Gaerfyrddin trawiad ar y galon tra roedd mewn Twrnamaint Pêl-droed Cerdded yn y ganolfan hamdden ar ddydd Sul 3ydd Ebrill 2022.

Mae ymyrraeth uniongyrchol staff a chwaraewyr yn y digwyddiad yn cael ei gredydu am achub ei fywyd.  Cafodd Alan Adfywio Cardio-pwlmonaidd a defnyddiwyd diffibriliwr, cyn i Alan gael ei gludo mewn awyren i Ysbyty’r Mynydd Bychan, Caerdydd, lle cafodd lawdriniaeth i gael diffibriliwr cardioverter wedi’i fewnblannu ac i osod stentiau.

Alan Owen gyda chydweithiwr MonLife. Helpodd eu gweithredoedd cyflym a'u hyfforddiant Adfywio Cardio-pwlmonaidd i achub ei fywyd ym mis Ebrill 2022
Alan Owen gyda chydweithiwr MonLife. Helpodd eu gweithredoedd cyflym a’u hyfforddiant Adfywio Cardio-pwlmonaidd i achub ei fywyd ym mis Ebrill 2022

Yn ystod ymweliad ag Alan â chanolfan hamdden Cil-y-coed fis diwethaf, cyfarfu â Kirsty Burnett, Briden Whitbread a’r Swyddog Dyletswydd Justin Aylett, i ddiolch iddynt am eu gweithredoedd achub bywyd.  Roedd holl staff y ganolfan hamdden wrth eu bodd yn gweld Alan yn edrych mor dda. 

Mae gan holl ganolfannau hamdden MonLife ar draws Sir Fynwy hyfforddiant misol i bob Achubwr Bywyd o ran Adfywio Cardio-pwlmonaidd, a defnyddio’r peiriannau diffibriliwr, i sicrhau eu bod yn barod pe bai argyfwng meddygol yn digwydd

Y Cynghorydd Dywedodd Sara Burch, yr aelod cabinet sy’n gyfrifol am Gymunedau Cynhwysol a Gweithgar: “Rwyf mor falch o’n cydweithwyr yng nghanolfan hamdden Cil-y-coed am eu hymyrraeth gyflym, a hebddo gallai’r canlyniad fod wedi bod yn wahanol iawn. Mae wir yn dangos y pwysigrwydd o gael hyfforddiant o ran Adfywio Cardio-pwlmonaidd a’r defnydd o ddiffibrilwyr. Rwy’n falch iawn o weld Alan wedi gwella mor dda a diolch iddo am ei garedigrwydd wrth ddod yn ôl i ymweld â Kirsty, Briden a Justin, a gweddill y tîm yng Nghil-y-coed.”

Meddai Alan Owen:  “Heb ymyrraeth gynnar y chwaraewyr a’r staff a wnaeth berfformio Adfywio Cardio-pwlmonaidd a gweinyddu tair sioc trwy’r diffibriliwr ar y safle, fyddwn i ddim yn fyw heddiw. Roedd yr hyfforddiant y gwnaeth y staff ymgymryd ag ef a’i roi ar waith ar y diwrnod hwnnw wedi cyfrannu at achub fy mywyd.”

Mae hyfforddiant Adfywio Cardio-pwlmonaidd yn gallu gwneud y gwahaniaeth rhwng bywyd a marwolaeth, a gall unrhyw un ei ddysgu. Mae gwefan Sefydliad Prydeinig y Galon yn cynnwys cyflwyniad defnyddiol i’r pethau sylfaenol: www.bhf.org.uk/how-you-can-help/how-to-save-a-life