MonLife yn dathlu cydnabyddiaeth genedlaethol yng Ngwobrau 10 mlynedd Bwyd a Hwyl

Mae Cyngor Sir Fynwy yn falch iawn o gyhoeddi bod MonLife, tîm Chwaraeon, Chwarae a Chymunedau’r cyngor, wedi cael ei gydnabod yng Ngwobrau Dathlu 10 Mlynedd Bwyd a Hwyl.

Cynhaliwyd y gwobrau gan Gymdeithas Llywodraeth Leol Cymru, i nodi degawd o’r Rhaglen Cyfoethogi Gwyliau Ysgol Bwyd a Hwyl, gan ddathlu cyfraniadau eithriadol unigolion, sefydliadau a phartneriaethau wrth gefnogi plant a theuluoedd ledled Cymru yn ystod gwyliau’r ysgol dros yr haf.

Cyrhaeddodd MonLife, sydd wedi cydlynu’r rhaglen Bwyd a Hwyl yn Sir Fynwy am y pum mlynedd diwethaf, restr fer Gwobr Hyfforddwr Chwaraeon, sy’n cydnabod sefydliadau sy’n darparu gweithgarwch corfforol mewn ffyrdd arloesol, gan sicrhau bod anghenion pob plentyn wrth wraidd cynllunio.

Diolch i ymroddiad a chydweithrediad y tîm Chwaraeon, Chwarae a Chymuned, enwyd MonLife yn enillydd y Wobr Hyfforddwr Chwaraeon.

Mae’r rhaglen Bwyd a Hwyl yn Sir Fynwy wedi’i seilio ar fodel canolbwynt cadarn, sy’n rhoi cyfle i blant a phobl ifanc fynychu tair wythnos o weithgareddau gwyliau’r haf. Bob dydd, mae cyfranogwyr yn derbyn brecwast maethlon a chinio poeth, ochr yn ochr â rhaglen amrywiol o chwaraeon, chwarae a gweithgareddau cyfoethogi. Mae’r dull hwn yn sicrhau bod plant nid yn unig yn cadw’n weithgar ac yn brysur, ond hefyd yn elwa o brydau iach yn ystod y gwyliau.

Aeth cydnabyddiaeth bellach i Amanda Davies, Arweinydd Safle Ysgol Gynradd Thornwell yng Nghas-gwent, a enwyd yn ail ar gyfer y Wobr Cyfraniad Eithriadol. Mae Amanda, a ddechreuodd fel Cynorthwyydd Safle Gwyliau, wedi bod yn eiriolwr angerddol dros y rhaglen Bwyd a Hwyl ers ei sefydlu. Mae ei hymrwymiad a’i harbenigedd wedi cael effaith sylweddol ar y gymuned.

Dywedodd Aelod Cabinet Cyngor Sir Fynwy dros Gydraddoldeb ac Ymgysylltu, y Cynghorydd Angela Sandles: “Roeddwn wrth fy modd yn mynychu ac yn gweld tîm anhygoel MonLife yn cael ei gydnabod yng Ngwobrau Dathlu 10 Mlynedd Bwyd a Hwyl CLlLC yng Nghaerdydd, gan ennill Gwobr yr Hyfforddwr Chwaraeon am eu gwaith gwych yn annog plant a phobl ifanc i fod yn egnïol a mwynhau chwaraeon.”

“Rwyf hefyd mor falch o Amanda Davies, sy’n arwain rhaglen Bwyd a Hwyl Ysgol Thornwell yng Nghas-gwent ac a enwyd yn ail ar gyfer y Wobr Cyfraniad Eithriadol. Mae angerdd ac ymrwymiad Amanda i’r cynllun Bwyd a Hwyl yn disgleirio ym mhopeth y mae’n ei wneud, mae hi’n hyrwyddwr gwirioneddol o’r gwahaniaeth cadarnhaol y mae’n ei wneud i’n pobl ifanc a’u teuluoedd.”

Helpwch i ffurfio dyfodol diwylliannol Sir Fynwy 

Mae Cyngor Sir Fynwy newydd lansio ymgynghoriad newydd, a fydd yn mynd tan ddydd Sul, 14 Rhagfyr 2025, o gylch thema diwylliant a gweithgareddau diwylliannol yn y sir. 

Mae ymgynghoriad Siarad am Ddiwylliant yn gofyn am eich meddyliau a’ch syniadau i helpu i lunio’r Strategaeth Ddiwylliannol arfaethedig ar gyfer Sir Fynwy rhwng 2025 a 2035. 

Os ydych chi’n ymwneud â gweithgareddau diwylliannol neu os oes gennych ddiddordeb mewn gweithgareddau diwylliannol fel celf, perfformio, drama, cerddoriaeth, crefftau, neu hanes, neu os oes gennych farn am yr hyn y dylai byd diwylliannol Sir Fynwy ei gwmpasu, rydym yn eich annog i gymryd rhan yn yr ymgynghoriad. 

Bydd y wybodaeth y bydd yr arolwg ymgynghori yn ei chasglu yn helpu i lunio Strategaeth Ddiwylliannol arfaethedig y cyngor gyda’r nod o sbarduno newid cadarnhaol ar draws y sir a gwneud diwylliant yn fwy cynhwysol, hygyrch a gweladwy i bawb yn Sir Fynwy. 

Dywedodd y Cynghorydd Sara Burch, yr Aelod Cabinet sy’n gyfrifol am ddiwylliant: “Mae diwylliant yn rhan annatod o’r sir a’i hunaniaeth. Mae’n rhoi profiadau creadigol ar y cyd lle gallwn fynegi, dysgu a myfyrio ar ein hanes, ein lle, materion cymdeithasol a’n bywydau personol. Gall y profiadau hyn wella ein lles, cryfhau cymunedau a helpu i ddatblygu sgiliau bywyd hanfodol ar gyfer cyflogaeth a gwell ansawdd bywyd. 

“Mae diwylliant yn perthyn i bawb, ac felly hefyd y strategaeth a’r cynllun gweithredu hwn. P’un a ydych chi’n berfformiwr, yn grëwr, yn ymwelydd, yn aelod o’r gynulleidfa neu’n ennill eich bywoliaeth trwy’r diwydiannau diwylliannol rydym am glywed gennych. Beth sy’n dda? Beth allai fod yn well? Rhannwch eich barn a gweithiwch gyda ni ar gyfer dyfodol bywiog Sir Fynwy” 

Gallwch ddysgu mwy am yr ymgynghoriad a sut i gymryd rhan drwy ymweld â llwyfan ymgysylltiad y cyngor, Sgwrsio Am Sir Fynwy erbyn 23.59 o’r gloch ddydd Sul 14 Rhagfyr. 

Ffyrdd eraill o gymryd rhan: Gallwch hefyd gasglu (a dychwelyd) arolygon papur yn unrhyw un o Hybiau Cymunedol y cyngor, Amgueddfa Cas-gwent, Canolfan Groeso Cas-gwent, Amgueddfa’r Fenni a Borough Theatre. 

Dysgwch fwy yn www.sgwrsioamsirfynwy.co.uk/diwylliant  

Creadigrwydd amdani yng Ngwyl Gelf Cil-y-coed

Bydd Castell Cil-y-coed yn safle gŵyl gelf rhad ac am ddim fis nesaf. Bydd yn gweld rhai o artistiaid mwyaf talentog Sir Fynwy yn ymuno i ddathlu creadigrwydd gyda mynychwyr yr ŵyl ddydd Sadwrn 4 Hydref 2025. 

Bydd y digwyddiad teuluol, a gynhelir rhwng 11am a 4pm, yn cynnwys llu o weithgareddau i bobl eu mwynhau, gan eu hannog i fod yn greadigol a chael hwyl. 

Ar gyfer y rhai sydd eisiau rhoi cynnig arni, bydd sesiwn darlunio a pheintio awyr agored, murlun cymunedol byw i gyfrannu eto yn ogystal ag arddangosiadau gan artistiaid ac eraill a chyfleoedd eraill i roi cynnig ar gweithgareddau celf a chreadigol newydd. Bydd angen i’r rhai sy’n dymuno cymryd rhan yn y sesiwn awyr agored ddod â: phapur, bordyn i osod y papur arno, pensiliau, paent dyfrlliw, brwshys, dŵr mewn jar, stôl i eistedd arni ac îsl os oes ei hangen. 

Caiff plant gyfle i greu celfweithiau mawr o bethau y maent yn dod o hyd iddynt, rhoi cynnig ar lythrennu graffiti a chymryd rhan mewn cystadleuaeth gelf ‘arwyr lleol’. 

I gymryd rhan, gofynnir i bobl ifanc 5-11 oed feddwl am berson lleol, lle neu stori sy’n eu hysbrydoli, a darlunio, peintio, argraffu, torri neu lynu eu syniadau ar ddarn o gerdyn A4. Mae angen ysgrifennu enwau ac oedran yn glir ar y cefn a rhaid cyflwyno pob cais i’r castell erbyn 2pm ar y dydd. Cyhoeddir enw’r enillydd am 3pm. Bydd y sawl sy’n cymryd rhan yn cael cyfle i ennill bwndel creadigol cyffrous. 

Yn ogystal â gweithdai a gweithgareddau, cynhelir amrywiaeth o berfformiadau gan gerddorion a grwpiau lleol, yn ogystal ag arddangosiadau gan artistiaid, yn nhir hardd y castell. Ar gyfer y rhai sy’n dymuno cael lluniaeth, bydd yr ystafell te ar agor i weini diodydd twym a theisennau drwy’r dydd. 

Dywedodd y Cyng Sara Burch, Aelod Cabinet Cyngor Sir Fynwy dros Faterion Gwledig, Tai a Thwristiaeth: “Mae gan Sir Fynwy gymuned greadigol sydd wedi sefydlu’n dda ac sy’n gwneud cyfraniad gwerthfawr. Mae eu gwaith yn ysbrydoli pobl o bob oed ac mae’n wir yn helpu i hyrwyddo’r sir. Mae’n amlwg iawn fod creadigrwydd yn ffynnu ar draws Sir Fynwy, ac yn sicr yng Nghil-y-coed, fel y bydd yr ŵyl gelf hon yn ddangos. 

“Fedra i ddim aros i weld y castell yn llawn o artistiaid lleol a theuluoedd, i gyd yn dathlu’r diwylliant gwych a welwn bob dydd ar draws y sir.” 

Os hoffech gymryd rhan fel artist neu berfformiwr neu os oes gennych syniad am sut i gefnogi’r gymuned greadigol leol, anfonwch e-bost at: 

katherinemcdermidsmith@monmouthshire.gov.uk. 

Caiff y digwyddiad ei ariannu gan Lywodraeth y DU drwy’r Gronfa Ffyniant Gyffredin a’i threfnu gan Gyngor Sir Fynwy.  

Gadewch i Ni Sgwrsio am feysydd chwarae yng Nghas-gwent

Dewch i ddweud eich dweud ar gynlluniau Cyngor Sir Fynwy i drawsnewid dau faes chwarae yng Nghas-gwent.

Mae’r Cyngor wedi derbyn cyfran gyfyngedig o’r £5 miliwn a ddyrannwyd gan Lywodraeth Cymru ar gyfer gwella meysydd chwarae a chyfleusterau chwarae. Ar ôl adolygu data lleol a’r meini prawf ariannu, mae dau barc yng Nghas-gwent, Western Avenue a Pharc Bulwark, wedi’u clustnodi ar gyfer gwaith gwella.

Nid hwyl yn unig yw chwarae ond mae’n rhan hanfodol o ddatblygiad a thwf plentyn. Mae’n meithrin hyder, yn meithrin gwydnwch ac yn hybu hunan-barch, a hynny i gyd wrth feithrin perthnasoedd agosach o fewn teuluoedd a chymunedau.

Hoffem glywed eich barn nawr ar y gwaith uwchraddio arfaethedig. Bydd eich barn yn ein helpu i ddeall anghenion a dewisiadau’r cymunedau lleol.

Dywedodd Aelod Cabinet Cyngor Sir Fynwy dros Gydraddoldeb ac Ymgysylltu, y Cynghorydd Angela Sandles: “Bydd eich barn yn ein helpu i lunio datblygiad y ddau barc yng Nghas-gwent.

“Fel Cyngor, ein nod yw datblygu’r parciau i ddarparu’r cyfleoedd gorau i’r plant feithrin hyder a chael amser gwych ar yr un pryd.”

Dros yr haf, fel rhan o’r ymgynghoriad, byddwn yn siarad â’r plant a’r bobl ifanc sy’n cymryd rhan yng ngweithgareddau haf MonLife i gasglu eu barn ar y cynlluniau.

I rannu eich barn, ewch i Gadewch i Ni Sgwrsio am Sir Fynwy cyn 19eg Medi i lenwi’r arolwg: http://www.sgwrsioamsirfynwy.co.uk/ymgynghoriad-meysydd-chwarae-cas-gwent

Mae Cyngor Sir Fynwy eisiau adborth y cyhoedd ar lwybr teithio llesol newydd yng Nghil-y-coed

Mae Cyngor Sir Fynwy yn datblygu cynlluniau ar gyfer llwybr Teithio Llesol newydd sy’n mynd drwy ran o Barc Gwledig Castell Cil-y-coed.

Nod Llwybr Aml-ddefnyddiwr Cil-y-coed yw cysylltu llwybr Teithio Llesol Cysylltiadau Cil-y-coed/Llwybr Glas sydd newydd ei adeiladu â ffordd wasanaeth tarmac y Parc Gwledig, gan greu llwybr hygyrch a thawel i gerddwyr, beicwyr a phobl sy’n teithio o gwmpas o Borthsgiwed i ganol tref Cil-y-coed.

Mae’r llwybr wedi’i gynllunio i annog mwy o bobl i ddewis teithio llesol ar gyfer teithiau bob dydd, gan helpu i leihau traffig, gwella ansawdd aer a chefnogi ffyrdd o fyw iachach. Bydd hefyd yn gwella mynediad i’r Parc Gwledig, gan ei gwneud hi’n haws i drigolion ac ymwelwyr fwynhau treftadaeth naturiol a diwylliannol yr ardal.

Mae’r Cyngor nawr eisiau clywed gan drigolion i gasglu syniadau ar gyfer y llwybr.

Hoffai Cyngor Sir Fynwy glywed gennych os ydych chi’n byw yng Nghil-y-coed, Porthsgiwed, Sudbrook, Rogiet, Caerwent a’r ardaloedd cyfagos. Ein nod yw cyrraedd defnyddwyr presennol a defnyddwyr newydd posibl llwybrau teithio llesol yn yr ardal i ddarganfod beth hoffech chi ei weld ar hyd y llwybr.

Gallwch gyflwyno eich syniadau drwy gymryd rhan yn arolwg ar-lein y prosiect, a fydd yn cael ei gynnal drwy gydol mis Awst, ac sydd ar gael yn y cyfeiriad gwe canlynol: www.sgwrsioamsirfynwy.co.uk/

Bydd yr arolwg ar gael ar-lein am bedair wythnos rhwng 1af Awst a’r 31ain Awst.

Bydd y Cyngor hefyd yn cynnal dau ddiwrnod galw heibio cyhoeddus lle gallwch weld copïau caled o’r cynlluniau, siarad ag aelodau o dîm y prosiect a gadael sylwadau, a hynny ar y dyddiau canlynol:

• 11am i 4pm, dydd Sul 10fed Awst 2025, ym Mharc Gwledig Castell Cil-y-coed
• 9am i 5pm, dydd Llun 11eg Awst 2025, yng Nghanolfan Hamdden Cil-y-coed

Ar ôl i’r cyfnod ymgynghori cyhoeddus ddod i ben, bydd yr holl ymatebion yn cael eu dadansoddi, a bydd adroddiad yn cael ei greu ac ar gael i’r cyhoedd ar y dudalen we a nodir uchod.

Dywedodd y Cynghorydd Sara Burch, Aelod Cabinet Cyngor Sir Fynwy dros Faterion Gwledig, Tai a Thwristiaeth: “Mae hwn yn gam cyffrous arall i wella llwybrau ar gyfer cerdded a theithio ar draws Glan Hafren.

“Rwyf eisoes yn clywed pa mor bwysig yw’r Llwybr Gwyrdd newydd i rieni â phlant ar sgwteri ac mewn cadeiriau gwthio a defnyddwyr sgwteri symudedd, ymhlith eraill.

“Mae llawer o waith wedi’i wneud i ddylunio cam nesaf y llwybr, gan ei wneud yn hygyrch ac yn apelgar wrth barchu ecoleg ac archaeoleg unigryw Castell a Pharc Gwledig Cil-y-coed.

“Rydym sicrhau bod pob dim yn gywir, ac felly, rydym yn annog pob preswylydd i edrych ar y cynlluniau a dweud eich dweud. Os oes gennych syniadau, rydym am eu clywed.”

Statws Baner Werdd i atyniadau Sir Fynwy

Mae Cyngor Sir Fynwy yn falch iawn o gyhoeddi bod ein hatyniadau a’n mannau agored yn parhau i gael cydnabyddiaeth, gyda Gwobr y Faner Werdd.

Mae’r wobr hon yn rhoi cydnabyddiaeth i leoliadau sy’n cynnig cyfleusterau rhagorol ac ymrwymiad parhaus i wasanaeth o ansawdd uchel.

Ar draws Sir Fynwy, cafwyd Gwobrau’r Faner Werdd ar gyfer:

· Parc Cefn Gwlad Rhosied – derbynnydd gwobr ers 2024

· Hen Orsaf Tyndyrn – derbynnydd gwobr ers 2009

· Castell a Pharc Gwledig Cil-y-coed, wedi’i anrhydeddu ers 2013

· Dolydd y Castell, Y Fenni, ers 2014

Cafodd 12 Safle Cymunedol eraill eu cydnabod â Gwobr Gymunedol y Faner Werdd, gan gynnwys:

· Parc Bailey

· Gardd Busy Bees

· Dolydd Caerwent

· Gardd Gymunedol Cil-y-coed

· Dôl Crug

· Rhandiroedd Crucornau

· Gardd Gymunedol Goetre

· Bwyd Bendigedig Brynbuga

· Perllan Gymunedol Laurie Jones

· Parc Mardy

· Pentref Cyfeillgar i Fywyd Gwyllt Rhosied

· Y Maes Ŷd

Cadwch Gymru’n Daclus sy’n gweinyddu rhaglen Gwobr y Faner Werdd yng Nghymru, gyda chefnogaeth Llywodraeth Cymru. Gwirfoddolodd arbenigwyr annibynnol mewn mannau gwyrdd eu harbenigedd i werthuso’r ymgeiswyr yn erbyn meini prawf trwyadl megis bioamrywiaeth, glendid, rheolaeth amgylcheddol, a chyfranogiad cymunedol.

Am restr lawn enillwyr Gwobr y Faner Werdd eleni, ewch i https://keepwalestidy.cymru/cy.

Dywedodd y Cynghorydd Sirol Sara Burch, Aelod Cabinet dros Faterion Gwledig, Tai a Thwristiaeth Cyngor Sir Fynwy: “Mae gennym gyfoeth o fannau gwyrdd ac atyniadau gwych ledled Sir Fynwy.

“O ddiwrnodau allan i’r teulu i’r rhai sy’n chwilio am rywbeth sy’n canolbwyntio mwy ar natur neu weithgaredd, mae rhywbeth at ddant pawb.

“Rwy’n falch bod gwaith caled gwirfoddolwyr wedi cael ei wobrwyo unwaith eto gyda Gwobrau’r Faner Werdd.”

Dywedodd y Cynghorydd Sirol Catrin Maby, Aelod Cabinet dros Newid yn yr Hinsawdd a’r Amgylchedd: “Mae mor braf gweld bod llawer o’n lleoliadau yn sir hardd Sir Fynwy wedi derbyn gwobrau eleni.

“Mae’n wych gweld safleoedd o Hen Orsaf Tyndyrn i Ddolydd y Castell yn y Fenni wedi cael eu cydnabod gyda gwobrau’r Faner Werdd.”

Cyngor Sir Fynwy yn derbyn grantiau ar gyfer Prosiect Neuadd Sirol

Mae Cyngor Sir Fynwy wrth ei fodd yn cyhoeddi ei fod wedi derbyn grant sylweddol gan Gronfa Dreftadaeth y Loteri Genedlaethol i gefnogi’r Prosiect Neuadd Sirol a fydd yn drawsnewidiol.

Bydd y grant hwn yn galluogi’r Cyngor i wella’r Neuadd Sirol, sydd wedi’i lleoli yng nghanol hanesyddol Trefynwy, yn gyrchfan hygyrch a bywiog i’r gymuned leol ac ymwelwyr.

Nod prosiect y Neuadd Sirol yw creu lle y mae modd i bobl ddarganfod, dathlu a rhannu straeon amrywiol.

Bydd y prosiect yn cynnwys datblygu orielau newydd, gosod system wresogi fodern, a chreu mannau amlbwrpas i gefnogi cynhyrchu incwm. Bydd y gwelliannau hyn yn sicrhau cynaliadwyedd hirdymor yr adeilad rhestredig Gradd I ac yn cynyddu ei effeithlonrwydd amgylcheddol.

Bydd y prosiect hefyd yn canolbwyntio ar gyfranogiad cymunedol a gwirfoddoli, gydag ystod o weithgareddau a digwyddiadau wedi’u cynllunio i ymgysylltu â chynulleidfa ehangach.

Dywedodd Aelod Cabinet Cyngor Sir Fynwy dros Faterion Gwledig, Tai a Thwristiaeth, y Cynghorydd Sara Burch: “Bydd grant y Gronfa Dreftadaeth y Loteri Genedlaethol, ynghyd a chefnogaeth gan Lywodraeth Cymru a chronfeydd lleol yn ein galluogi i drawsnewid Neuadd Sirol yn amgueddfa arbennig, gan arddangos casgliad Nelson, hanes Trefynwy a llawer o straeon pwysig arall mewn ffyrdd hygyrch a deniadol. Byddwn yn parhau i weithio gyda phobl Trefynwy a Chyngor Tref Trefynwy i wireddu’r weledigaeth hon.”

Dywedodd Andrew White, Cyfarwyddwr Cronfa Dreftadaeth y Loteri Genedlaethol yng Nghymru: “Rydym yn gwybod y gall treftadaeth chwarae rhan enfawr wrth ddod â phobl ynghyd a chreu ymdeimlad o falchder yn nhrefi a dinasoedd pobl, ac yn ei dro hybu’r economi leol. Dyna pam rydym wrth ein bodd yn dyfarnu £1.5 miliwn i drawsnewid Neuadd Sirol hanesyddol Trefynwy yn amgueddfa gymunedol ysbrydoledig. Diolch i chwaraewyr y Loteri Genedlaethol, bydd y cyllid hanfodol hwn yn cadw casgliadau o bwys rhyngwladol wrth greu canolfan ddiwylliannol hygyrch lle gall cenedlaethau’r dyfodol fwynhau’r dreftadaeth bwysig hon am flynyddoedd lawer i ddod.”

Bydd y gwelliannau i’r Neuadd Sirol yn ei gwneud yn lle y mae modd i bobl ddod i fwynhau treftadaeth, a bydd y cyfleusterau newydd yn darparu amodau gwell ar gyfer y casgliadau o bwys rhyngwladol a gedwir ynddi.

Mae’r Cyngor hefyd wedi derbyn cyllid grant gan Raglen Gyfalaf Trawsnewid Diwylliannol Llywodraeth Cymru ar gyfer prosiect y Neuadd Sirol. Am ragor o wybodaeth am brosiect y Neuadd Sirol, ewch i: https://www.monlife.co.uk/cy/heritage/the-shire-hall/

Cyngor Sir Fynwy yn cymeradwyo cynlluniau uchelgeisiol ar gyfer Adfer Natur a Seilwaith Gwyrdd

Mae Cabinet Cyngor Sir Fynwy wedi cymeradwyo dau strategaeth nodedig, sef y Cynllun Gweithredu Adfer Natur Lleol (CGAN) a’r Strategaeth Seilwaith Gwyrdd (SG).

Mae’r strategaethau hyn yn rhan o golofn adfer natur ar gyfer ymateb Argyfwng Hinsawdd a Natur y Cyngor, gyda’r nod o wrthdroi dirywiad bioamrywiaeth, gwella gwydnwch ecosystemau a hyrwyddo defnydd tir cynaliadwy ar draws y Sir.

Mae Cynllun Gweithredu Adfer Natur (CGAN) Sir Fynwy yn ganllaw syml i helpu i amddiffyn ac adfer natur yn Sir Fynwy. Mae’n annog pobl a chymunedau i gymryd rhan a chymryd camau gweithredu—fel y gallwn ofalu am natur a’i helpu i ffynnu gyda’n gilydd.

Mae’r CGAN lleol yn cymryd y syniadau mawr o’r cynlluniau cenedlaethol a rhanbarthol ac yn eu troi’n gamau gweithredu lleol syml. Dyma bethau y gallwn eu gwneud yn ein cymunedau a safleoedd natur lleol i helpu natur i adfer.

Mae’r Strategaeth Seilwaith Gwyrdd yn nodi dull y Cyngor o wella bioamrywiaeth a chynyddu gwydnwch ecosystemau trwy Seilwaith Gwyrdd. Mae hefyd yn amlinellu dull y Cyngor o wella canlyniadau iechyd a lles, yn ogystal â gweithredu i liniaru newid hinsawdd trwy brosiectau a phartneriaethau ar raddfa fawr.

Cafodd datblygiad y strategaethau hyn ei arwain gan ymgynghoriad cyhoeddus helaeth. Roedd hyn yn cynnwys ymgyrch a lansiwyd yn Sioe Brynbuga yn hydref 2024. Mae’r Cyngor yn diolch i drigolion, busnesau, grwpiau cymunedol a rhanddeiliaid a rannodd eu barn ar yr argyfwng hinsawdd a natur a sut y gall y Cyngor gefnogi gweithredu lleol.

Dywedodd y Cynghorydd Catrin Maby, Aelod Cabinet dros Newid Hinsawdd a’r Amgylchedd: “Amlygodd y broses a ddilynwyd gennym i ddatblygu’r strategaethau hyn bwysigrwydd gweithredu ar y cyd wrth fynd i’r afael â’r argyfwng hinsawdd. Bydd y Cyngor nawr yn dechrau gweithredu’r strategaethau, datblygu cynlluniau gweithredu manwl, a chydweithio â phartneriaid fel Partneriaeth Grid Gwyrdd Gwent, Partneriaeth Lefelau Byw, a Thirwedd Genedlaethol Dyffryn Gwy.”

Am ragor o wybodaeth ynghylch y Cynllun Gweithredu Naturiol Gwyrdd (NRAP), ewch i: www.monlife.co.uk/cy/outdoor/green-infrastructure/monmouthshire-local-nature-partnership/monmouthshire-local-nrap-action-plan/ ac am y Strategaeth GI, ewch i: www.monlife.co.uk/cy/outdoor/green-infrastructure/strategy-and-guidance/

Eisiau cymryd rhan mewn prosiectau natur a mannau gwyrdd lleol?

Byddem wrth ein bodd yn eich croesawu!

Edrychwch ar y mentrau diweddaraf ar ein gwefan a sut allwch chi gymryd rhan:

www.monlife.co.uk/cy/outdoor/green-infrastructure

Oes gennych chi gwestiynau neu syniadau? Anfonwch e-bost atom yn localnature@monmouthshire.gov.uk

Eleni, bydd Cyngor Sir Fynwy yn dathlu Wythnos Natur Cymru rhwng 5ed Gorffennaf a’r 13eg Gorffennaf 2025, gydag amrywiaeth o ddigwyddiadau yn digwydd ledled y Sir.

Ar 3ydd Gorffennaf, bydd yna sgwrs am wennoliaid duon yn Nhrefynwy. Ar 5ed Gorffennaf, bydd Grid Gwyrdd Gwent yn mynd â’r BioTapestri i Ddiwrnod Alfred Russel Wallace, sy’n cael ei drefnu gan Gymdeithas Ddinesig Brynbuga. Yn ogystal, bydd Safari Pryfed, a gynhelir wrth Afon Gafenni, yn digwydd yn y Fenni ar 9fed Mehefin.itionally, an Insect Safari, hosted by the River Gavenny, will take place in Abergavenny on 9 June.

Oriel newydd yn agor i ddathlu cymunedau amrywiol yng Nghas-gwent

Croesawodd Amgueddfa Cas-gwent weinidogion o Lywodraeth Cymru ac aelodau o gabinet Sir Fynwy yr wythnos ddiwethaf fel rhan o agor oriel newydd.

Mae Newid yn Wyneb Cas-gwent yn oriel newydd, a gyllidwyd gan Lywodraeth Cymru fel rhan o’u rhaglen Cymru Wrth-hiliol ar gyfer Diwylliant, Treftadaeth a Chwaraeon.

Mae’r oriel yn edrych ar bobl Cas-gwent o safbwynt newydd, gan sylweddoli y bu bob amser yn gartref i bobl sydd wedi hanu o leoedd eraill – bydded hynny’n oresgynwyr – Rhufeiniaid a Normaniaid, pobl yn edrych am waith – labrwyr o Iwerddon neu weithwyr gwifr o’r Almaen neu ein cymuned Wcráin yn edrych am le diogel i’w alw’n gartref.

Nod yr ymgyrch yw dangos sut mae grwpiau amrywiol wedi cyfrannu at yr hyn yw Cas-gwent heddiw.

Cyflwynodd aelodau gymuned Wcráin Cas-gwent ddwy ddol ffabrig wedi’u gwneud â llaw i’r amgueddfe fel arwydd o gyfeillgarwch Cymru ac Wcráin. Yn bresennol yn y digwyddiad blaenolwg oedd Jack Sergeant, Gweinidog Diwylliant, Sgiliau a Phartneriaeth Gymdeithasol a Jane Hutt, Ysgrifennydd Cabinet dros Gyfiawnder Cymdeithasol, Trefnydd a Phrif Chwip.

Yno gyda’r gweinidogion roedd Arweinydd Cyngor Sir Fynwy y Cyng Mary Ann Brocklesby, yr Aelod Cabinet dros Gydraddoldeb ac Ymgysylltu y Cyng Angela Sandles a’r Aelod Cabinet dros Faterion Gwledig, Tai a Thwristiaeth y Cyng Sara Burch.

Cafodd y sawl oedd yn mynychu gyfle i weld yr oriel a chwrdd ag aelodau o’r gymuned oedd wedi helpu ar y prosiect.

Mae’r oriel yn rhan o brosiect llawer ehangach yn cynnwys Amgueddfeydd Cas-gwent a’r Fenni.

Dywedodd y Cyng Burch: “Rwy’n annog pawb a all wneud hynny i ymweld ag arddangosfa Newid yn Wyneb yng Nghas-gwent.

“Mae’n ychwanegiad gwych i’r amgueddfa a stori Sir Fynwy yn ei chyfanrwydd.

“Rwy’n ddiolchgar am y cyfle i edrych o gwmpas.”

Meddai’r Cyng Sandles: “Roedd yn wych ymweld ag Amgueddfa Cas-gwent i weld oriel newydd Newid yn Wyneb.

“Mae’n dangos sut y cafodd Sir Fynwy fel y mae heddiw ei siapio gan bobl o bob rhan o’r byd.

“Dylem ddathlu’r ffaith honno a’r ffaith fod ein cymuned amrywiol yn ein gwneud yn gryfach.”

Cynhaliwyd digwyddiad arall y noswaith ganlynol, pan agorwyd yr oriel yn swyddogol gan y Cyng Peter Strong, Cadeirydd Cyngor Sir Fynwy.

Mynychodd pobl sy’n ymwneud â phob maes o greu’r oriel y digwyddiad, gan roi cyfle i aelodau gwahanol grwpiau cymunedol ac arbenigwyr ddod ynghyd i ddathlu eu llwyddiant.

Cyngor Sir Fynwy yn cynnal Cynadleddau ‘PlayMaker’ blynyddol

Yr wythnos hon, mae Tîm Datblygu Chwaraeon MonLife wedi croesawu disgyblion ysgolion cynradd o bob cwr o Sir Fynwy i’w Cynadleddau ‘PlayMaker’ blynyddol.

Mae’r gynhadledd yn dod ag arweinwyr ifanc Sir Fynwy ynghyd ar gyfer hyfforddiant ac i ddathlu eu datblygiad fel arweinwyr.

Cymerodd tua 650 o blant o ysgolion cynradd Sir Fynwy yn y Fenni, Cas-gwent, a Chil-y-coed ran mewn amrywiaeth o weithgareddau a gyflwynwyd gan Wasanaethau cyngor Sir Fynwy, Academi Arweinyddiaeth MonLife, a phartneriaid allanol, gan gynnwys Bwrdd Iechyd Prifysgol Aneurin Bevan a’r Sir yn y Gymuned.

Yn anffodus, oherwydd y tywydd, mae ein digwyddiad gydag Ysgolion Cynradd Clwstwr Trefynwy wedi’i ohirio am y flwyddyn academaidd hon.

Roedd y digwyddiadau’n cynnwys gweithdai amrywiol, fel datblygu cyfleoedd chwarae, hyrwyddo Teithio Llesol, llais y disgybl, bwyta’n iach, cynaliadwyedd, diogelwch yn y dŵr a llawer mwy.

Derbyniodd y rhaglen wythnos o ddigwyddiadau gefnogaeth wych gan ein Hysgolion Cynhwysfawr, a ddarparodd gyfleusterau ar gyfer y digwyddiadau, yn ogystal â Chlwb Rygbi’r Fenni ym Mharc Bailey.

Mae Tîm Datblygu Chwaraeon MonLife wedi bod yn cyflwyno Gwobr ‘PlayMaker’ Arweinwyr Chwaraeon drwy gydol y flwyddyn academaidd hon, gan ymgysylltu â bron pob ysgol gynradd yn Sir Fynwy. Ar ôl i’r disgyblion ennill y wobr, maent yn cynorthwyo i gael effaith gadarnhaol ar lesiant yn eu hysgolion.

Dywedodd y Cynghorydd Angela Sandles, Aelod Cabinet dros Ymgysylltu a Chydraddoldeb: “Mae Cynhadledd ‘PlayMaker’ yn gyfle gwych i ymgysylltu â’n harweinwyr ifanc.

“Mae mor wych gweld y bobl ifanc hyn yn datblygu ac yn tyfu o fod yn ‘Playmakers’ ym mlwyddyn 5 i wirfoddoli mewn gwaith ieuenctid yn yr ysgol uwchradd ac yna’n aml yn dechrau eu gyrfaoedd mewn datblygu chwaraeon yn Sir Fynwy.

“Mae’n daith ysbrydoledig, ac yn bleser i’w gweld.”

Drwy gydol yr wythnos, cefnogodd 43 o wirfoddolwyr yr Academi Arweinyddiaeth y digwyddiadau, gan gofnodi 172 awr rhyngddynt. Am ragor o wybodaeth am y rhaglen ‘PlayMaker’, neu fentrau 

Datblygu Chwaraeon ehangach, ewch i –www.monlife.co.uk/connect/sports-development   neu e-bostiwch sport@monmouthshire.gov.uk