Shire Hall Museum – Monlife
1
previous arrow
next arrow

Newidiadau cyffrous o’n blaenau i’r Neuadd Sirol!

Bydd Amgueddfa’r Neuadd Sirol yn Nhrefynwy yn cau i’r cyhoedd ar 20 Rhagfyr 2025 a bydd ar gau drwy gydol 2026 i ailagor yn gynnar yn 2027 wrth i ni gael gwaith adnewyddu cyffrous. Tan hynny, rydym yn parhau ar agor 11.00 am i 4:00 pm ar ddydd Llun, dydd Mawrth, dydd Iau, dydd Gwener a dydd Sadwrn (gall oriau agor yn ystod gwyliau amrywio). Mae mynediad AM DDIM.

Dyma’r ail gam o brosiect dau gam, yn ystod y cam cyntaf buom yn gweithio’n agos gyda’n cymunedau lleol i ddeall pa straeon y mae pobl yn meddwl fwyaf amdanynt a’r gweithgareddau y mae pobl eisiau i’r amgueddfa newydd eu cynnig. Bydd yr orielau newydd yn tynnu sylw at hanes Trefynwy, y Neuadd Sirol fel llys, a’n casgliad Llyngesydd Nelson sydd o arwyddocâd rhyngwladol.

Bydd y prosiect uchelgeisiol hwn yn rhoi bywyd newydd i’n hadeilad rhestredig Gradd I, gan ei drawsnewid yn ofod cymunedol bywiog, hygyrch yng nghanol Trefynwy. 

Ni allwn aros i groesawu ymwelwyr yn ôl i Amgueddfa newydd y Neuadd Sirol yn gynnar yn 2027, gan gysylltu gorffennol cyfoethog Trefynwy â dyfodol cyffrous.

Diolch am eich cefnogaeth barhaus wrth i ni wireddu’r weledigaeth gyffrous hon.

Ariennir y prosiect gan y canlynol:

  • Cronfa Treftadaeth y Loteri Genedlaethol – Diolch i chwaraewyr y Loteri Genedlaethol. – insert logo
  • Rhaglen Gyfalaf Trawsnewidiol Diwylliannol Llywodraeth Cymru – insert logo
  • Sefydliad Wolfson – The Wolfson Foundation
  • Cronfa Ffyniant Gyffredin Llywodraeth y DU

Beth yw ein cynlluniau?

Rydym am greu profiad amgueddfa sy’n fwy deinamig, cynhwysol ac ysbrydoledig nag erioed o’r blaen. Dyma beth sy’n dod:

  • Gofodau oriel newydd sy’n dod â hanes diddorol Trefynwy yn fyw, sy’n cynnwys Casgliad enwog Nelson, stori’r Neuadd Sirol ei hun, a threial dramatig arweinydd y Siartwyr John Frost ac eraill am uchel frad yn ystod Gwrthryfel Casnewydd.
  • Oriel Trefynwy, sy’n arddangos straeon cyfareddol fel yr arloeswr hedfan a moduro Charles Rolls, y ffotograffydd portreadau byd-enwog Angus McBean, yr eiriolwr hawliau menywod Eleanor Shelley Rolls a’r berthynas unigryw rhwng Afon Gwy a Threfynwy.
  • Agor siopau amgueddfa, gan roi golwg i ymwelwyr y tu ôl i’r llenni ar ein casgliadau a’r cyfle i archwilio trysorau sydd fel arfer yn cael eu cadw allan o’r golwg.
  • Ardaloedd arddangos cymunedol a mannau hyblyg wedi’u cynllunio ar gyfer digwyddiadau, gweithdai a gweithgareddau, gan wneud y Neuadd Sirol yn ganolfan wirioneddol ar gyfer creadigrwydd a dysgu.
  • Dehongliad rhyngweithiol, sy’n cyfuno datrysiadau digidol ag arddangosfeydd traddodiadol, gwrthrychau ymarferol, a digon o weithgareddau diddorol i ysbrydoli ymwelwyr o bob oedran.
  • Uwchraddiadau modern i sicrhau cysur a chynaliadwyedd, gan gynnwys systemau gwresogi newydd, gwydr eilaidd, a derbyniad croesawgar gyda siop wedi’i hadnewyddu.

Beth alla i ei weld a’i wneud pan fydd yr amgueddfa ar gau?

Yn ystod trawsnewid llwyr ein horielau, ni fyddwn yn gallu cynnal arddangosfeydd ar y safle, ond nid dyma’r diwedd o ran ein straeon!  Gallwch barhau i archwilio ein casgliadau diddorol ar-lein unrhyw bryd ar wefan Casgliadau MonLife.

O ddechrau haf 2026, bydd gennym hefyd gyfleoedd gwirfoddoli cyffrous yn Neuadd y Farchnad yn Nhrefynwy.  Bydd cyfleoedd yn cael eu cyhoeddi ar ein gwefan gyda gwybodaeth am sut i wneud cais. 

Ac er bod y Neuadd Sirol yn cael ei hail-ddychmygu, beth am ddarganfod mwy o hanes yn ein hamgueddfeydd eraill? Mae Amgueddfa’r Fenni ac Amgueddfa Cas-gwent yn parhau i fod ar agor ac yn barod i’ch croesawu – llefydd perffaith ar gyfer diwrnod o archwilio!

Cysylltwch â ni

I gysylltu â’r Neuadd Sirol, e-bostiwch Shirehall@monmouthshire.gov.uk  neu ffoniwch 01600 775257. Dilynwch y Neuadd Sirol, Trefynwy ar Twitter a Facebook i gael y wybodaeth ddiweddaraf am ddigwyddiadau, cynigion a gwybodaeth.

Am ragor o wybodaeth am y prosiect hwn, cadwch lygad ar y dudalen we hon a’n sianeli cyfryngau cymdeithasol.

Yn y Neuadd Sirol,  gallwch ddod i wybod am y digwyddiadau sy’n gysylltiedig â gwrthryfel  Casnewydd drwy arddangosiadau ystafell llys a chelloedd a chanllawiau clyweledol. Mae staff wedi bod yn gweithio i ehangu’r arddangosfeydd a’r gweithgareddau ledled yr adeilad a gall ymwelwyr nawr weld:

Llawr Gwaelod

  • Fideo Eddie Butler o Hanes Trefynwy
  • Gweithgareddau plant gan gynnwys lliwio, theatr bypedau a siop
  • Arddangosfeydd newidiol
  • Model o dref Trefynwy

Llawr Cyntaf

  •  Ffilm fer – 15 munud o dreftadaeth Trefynwy

Ystafell y llys 1

  • Fideo gan y Siartwyr
  • Gwisgo i fyny

Ystafell y llys 2

  • Tapestri’r Harri V
  • Rockfield rhyngweithiol
  • Arddangosfa Newid Dros Dro

Ystafell y Barnwr

Portread barnwr yn eistedd yn y llys

Oriel gyhoeddus

Eisteddwch uwchben ystafell y llys a mwynhewch yr awyrgylch

Celloedd

Byddwch yn dyst uniongyrchol i’r amgylchedd y byddai carcharorion wedi’i brofi

Mae Trefynwy yn haeddiannol iawn o fod yn falch o’i chysylltiadau â Nelson ac mae pobl wedi bod yn gofyn i ni beth sy’n digwydd gyda chasgliad Nelson ef tra nad yw’n cael ei arddangos. Rydym wedi bod yn cynnal rhaglen o waith ar y casgliad, a hynny diolch i gyllid gan Lywodraeth Cymru a Ffederasiwn Amgueddfeydd ac Orielau Cymru, sy’n cynnwys:

  • ailgartrefu’r casgliad llawysgrifau mewn pecynnau gradd cadwraeth.
  • gwneud gwaith cadwraeth ar y llyfrau
  • gweithio gydag academydd a’r Amgueddfa Forwrol Genedlaethol i gynnal asesiad o arwyddocâd ein casgliad
  • dechrau rhaglen waith siarad â grwpiau i ddarganfod pa straeon yr hoffent eu gweld yn yr arddangosfeydd newydd
  • casglu rhestrau eiddo o Gasgliad Nelson a mewnbynnu’r wybodaeth honno i’n cronfa ddata gyfrifiadurol
  • ychwanegu straeon Nelson at ein gwefan casgliadau https://www.monlifecollections.co.uk/

This post is also available in: English