Resilient Ecological Networks – Monlife

Rhwydweithiau Ecolegol Gwydn yng Ngwent

Mae Partneriaeth Grid Gwyrdd Gwent (PGGG) mewn cydweithrediad â Chyfoeth Naturiol Cymru (CNC) ac ystod eang o bartneriaid a rhanddeiliaid lleol, yn dylunio a datblygu Rhwydweithiau Ecolegol Gwydn (RhEG) ledled Gwent. Mae’r gwaith hwn yn dilyn y canllawiau a nodir yng Nghanllaw Ymarferwyr CNC i Rwydweithiau Ecolegol Gwydn ac mae’n cael ei gyd-gynllunio trwy weithdai mapio cydweithredol ac ymgysylltu â rhanddeiliaid. Bydd yr RhEG hyn yn helpu i lunio dyfodol cyflawni adferiad natur yn y rhanbarth.

Beth yw Rhwydwaith Ecolegol Gwydn?

Rhwydweithiau Ecolegol Gwydn yw rhwydweithiau cysylltiedig o gynefinoedd sy’n cefnogi ecosystemau iach ac addasadwy. Wrth wraidd y rhwydweithiau mae safleoedd gwarchodedig o ansawdd uchel, wedi’u hamgylchynu gan barthau sy’n gwella cysylltedd a gwydnwch ecolegol.

Prif Gydrannau RhEG:

  • Parthau Craidd : Ardaloedd o gynefin lled-naturiol o ansawdd uchel, gan gynnwys safleoedd dynodedig statudol ac anstatudol.
  • Parthau Adfer Natur : Ardaloedd cyfagos sy’n cefnogi ac yn cysylltu parthau craidd trwy adfer cynefinoedd, byffro, a gwella athreiddedd.

Mae RhEG wedi’u hadeiladu ar fframwaith DECCA , sy’n nodi pum prif nodwedd o wydnwch ecosystemau: Amrywiaeth, Graddfa, Cyflwr, Cysylltedd, Addasrwydd.

Mapiwr Ecolegol Gwydn PGGG

Mae gwaith RhEG yng Ngwent wedi’i seilio ar brosiect mapio rhwydwaith a chyfleoedd ecolegol PGGG. Mae’r mapio hwn yn integreiddio:

  • Dros 50 o setiau data gofodol
  • Arolygon cynefinoedd diweddar
  • Modelu ecolegol rhwydweithiau glaswelltir, coetir, gwlyptir a rhostir

Mae’r mapiwr yn nodi cyfleoedd ar gyfer adfer a gwella cynefinoedd, gan helpu i ddiffinio Parthau Craidd a Pharthau Adfer Natur ar draws y rhanbarth.

Rhwydwaith Ecolegol Gwydn Gwastadeddau Gwent

Mae prosiect mapio Rhwydwaith Ecolegol Gwydn (RhEG) Gwastadeddau Gwent yn gam arwyddocaol o ran deall a chefnogi adferiad natur yng Nghymru. Wedi’i ddatblygu ar y cyd gan Bartneriaeth Grid Gwyrdd Gwent (PGGG), Cyfoeth Naturiol Cymru (CNC), y Bartneriaeth Lefelau Byw, a’i gefnogi gan Lywodraeth Cymru, dyma’r tro cyntaf i RhEG llawn gael ei fapio yng Nghymru gan ddefnyddio dull cyson, sy’n seiliedig ar dystiolaeth.

Roedd y prosiect yn cynnwys:

  • Mapio cydweithredol gyda rhanddeiliaid lleol, gan dynnu ar arbenigedd ecolegol a gwybodaeth gymunedol
  • Defnyddio dros 50 o setiau data ac arolygon cynefinoedd diweddar i nodi rhwydweithiau cynefinoedd allweddol
  • Cymhwyso Canllaw Ymarferwyr Cyfoeth Naturiol Cymru i RhEG i sicrhau proses strwythuredig a thryloyw

Mae’r allbynnau terfynol yn cynnwys:

  • manwl ( Adroddiad Tystiolaeth CNC Rhif 855: Gwastadeddau Gwent. Mapio parthau craidd Rhwydwaith Ecolegol Gwydn a pharthau adfer natur.)
  • Papur Themâu Strategol a Chyfleoedd , yn amlinellu canfyddiadau allweddol a chamau gweithredu posibl
  • Map Stori naratif , sy’n cynnig trosolwg gweledol a hygyrch o waith RhEG
  • Haenau GIS sy’n nodi Parthau Craidd a Parthau Adfer Natur. Mae’r rhain ar gael drwy DataMapWales

Mae’r gwaith hwn yn darparu sylfaen gref ar gyfer penderfyniadau cynllunio a rheoli tir yn y dyfodol. Mae’n cefnogi:

  • Cynlluniau cyflawni adfer natur PGGG
  • Datganiad Ardal De-ddwyrain CNC: Cysylltu ein Tirweddau
  • Polisi 9 o Gymru’r Dyfodol, sy’n cydnabod Gwastadeddau Gwent fel Ardal Adnoddau Naturiol Cenedlaethol oherwydd ei gwerth ecolegol a diwylliannol

Bydd mapio’r RhEG hefyd yn helpu i lywio Cynlluniau Gweithredu Adfer Natur Lleol, gan gyfrannu at ymdrechion ehangach i adfer bioamrywiaeth ac adeiladu gwydnwch ecolegol ledled Cymru.

Parhau i Fapio RhEG Ar Draws Gwent

Yn dilyn y gwaith ar Gwastadeddau Gwent, mae Partneriaeth Grid Gwyrdd Gwent (PGGG) a Chyfoeth Naturiol Cymru (CNC) bellach yn ehangu mapio’r Rhwydwaith Ecolegol Gwydn (RhEG) i ardaloedd eraill yng Ngwent. Mae’r rhain yn cynnwys:

  • Dyffryn Gwy a Wentwood
  • Casnewydd
  • Dyffrynnoedd y Dwyrain
  • Canol Sir Fynwy
  • Bannau Brycheiniog

Cefnogir yr ehangu hwn gan gyllid ychwanegol o bedwaredd rownd Cronfa Rhwydweithiau Natur, a ddarperir gan Gronfa Dreftadaeth y Loteri Genedlaethol ar ran Llywodraeth Cymru. Dyfarnwyd grant datblygu o £250,000 i Gyngor Bwrdeistref Sirol Blaenau Gwent (BGCBC), sydd—ochr yn ochr â CNC a PGGG—yn gweithio gyda phartneriaid a rhanddeiliaid ledled Gwent i ddylunio a datblygu rhwydweithiau ecolegol gwydn.

Bydd y cyfnod hwn o waith yn rhedeg dros y ddwy flynedd nesaf, gan ddod i ben ym mis Mawrth 2027.

Gan adeiladu ar y dull RhEG a ddatblygwyd ar gyfer Gwastadeddau Gwent, penodwyd AtkinsRéalis i gynnal dadansoddiad o wasanaethau ecosystem ar gyfer Gwent. Bydd hyn yn sicrhau bod RhEG yn ymgorffori ystyriaethau cymdeithasol ac amgylcheddol, gan helpu i greu darlun cliriach o:

  • Lle mae rhwydweithiau ecolegol yn bodoli ar hyn o bryd
  • Lle gellir eu cryfhau
  • Sut y gallant gefnogi nodau amgylcheddol a chymunedol ehangach

Mae elfennau allweddol y gwaith hwn yn cynnwys:

  • Deall fframwaith y Gyrwyr, y Pwysau, y Cyflwr, yr Effaith ac yr Ymateb (DPSIR) ar gyfer adferiad natur
  • Asesu tueddiadau’r dyfodol i sicrhau cynllunio a gwneud penderfyniadau hirdymor, sy’n edrych ymlaen at y dyfodol

Bydd canlyniadau’r gwaith hwn yn helpu i arwain buddsoddiadau, rheoli tir, a phenderfyniadau polisi yn y dyfodol ar lefelau lleol a rhanbarthol. Mae’r allbynnau disgwyliedig yn cynnwys:

  • RhEGau wedi’u mapio gydag ardaloedd craidd a pharthau adfer natur ar gyfer gweithredu blaenoriaeth wedi’i dargedu
  • Gweledigaethau, amcanion a chamau adfer natur blaenoriaethol ar y cyd hyd at 2030 a thu hwnt
  • Proffiliau Tirwedd Diwygiedig, gan adeiladu ar dystiolaeth Datganiad Ardal y De-ddwyrain a ddatblygwyd ar y cyd gan bartneriaid yng Ngwent. Bydd y rhain yn integreiddio tystiolaeth leol a chenedlaethol, gan gynnwys SONARR2025 CNC, ac yn llywio’r rownd nesaf o:
    • Asesiadau a Chynlluniau Llesiant y Bwrdd Gwasanaethau Cyhoeddus (BGC)
    • Cynlluniau Gweithredu Adfer Natur Lleol
    • Cynlluniau datblygu a rheoli
  • Fframwaith perfformiad a dangosyddion i fonitro a gwerthuso cynnydd tuag at weledigaeth gyffredin ar gyfer natur a phobl hyd at 2030 a thu hwnt.

Ymunwch

Os hoffech ddysgu mwy am y broses RhEG neu gymryd rhan yn y gwaith cyffrous hwn, cysylltwch â:

Swyddog Prosiect PGGG Natur Wyllt 
Elliot Waters
E-bost : elliotwaters@monmouthshire.gov.uk

< Ynôl i Grid Gwyrdd Gwent

This post is also available in: English